De Vereniging van Economisten in Suriname (VES), stelde in de oktobereditie van VES-Inzicht onder de kop: ‘Eerlijke voorlichting over de staatsschuld’, dat de staatsschuld niet is gedaald, maar verder is gestegen. In een noeste ijver om de regering te verdedigen en de aandacht van het onderwerp af te leiden, vond de ex-minister van Financiën en planning, Armand Achaibersing, het van belang om de VES de maat te meten. In zijn jaarrede heeft president Santokhi de samenleving officieel medegedeeld: “Inmiddels is de overgenomen schuld verlaagd van bijkans 4 miljard USD naar 3.1 miljard USD.” Voorwaar een topprestatie die bij verificatie bij het Bureau voor de Staatschuld, geheel onjuist blijkt te zijn. De VES heeft in de novembereditie van VES-Inzicht, de officiële cijfers wederom op een rijtje geplaatst.

Buitenlandse schulden

Uit de recente publicatie van het Bureau voor de Staatschuld worden zowel de binnenlandse als de buitenlandse schuld gepresenteerd. De buitenlandse schuld bedroeg per 1 juli 2020 USD 2.028 miljoen. Deze blijkt per 31 juli 2023 te zijn toegenomen tot USD 2508 miljoen, een stijging van maar liefst USD 480 miljoen.

Binnenlandse schulden

De binnenlandse schuld bedroeg op 1 juli 2020 SRD 13 miljard. Deze blijkt per 31 juli 2023 te zijn toegenomen tot SRD 27 miljard, een toename met SRD 14 miljard. De correctheid gebied dat deze forse stijging van de binnenlandse schuld slechts voor SRD 6 miljard om nieuwe SRD-leningen gaat. De rest komt door de devaluatie van de SRD, aangezien een deel van de binnenlandse schuld (ca. USD 350 miljoen) bedraagt.

Totale schuld bedraagt SRD 125 miljard

De totale schuld wordt door Bureau Staatschuld volgens de wet opgeteld in SRD en bedraagt SRD 125 miljard per juli 2023, en vertoont een meer dan verviervoudiging. Hoewel de schuld uit de nationale begroting in SRD moet worden terugbetaald, wordt dit in vergelijking met de geldontwaarding onmogelijk. Daarom dienen voor een correct beeld de binnenlandse en de buitenlandse schuld separaat te worden beoordeeld.

Achaibersing gebruikte een groot deel van het tv-programma To The Point om te bewijzen dat de VES niet deugde. In zijn ijver om de VES te beschadigen, bevestigde hij dat de president het volk met cijfers heeft misleid. Hij bevestigt dat de buitenlandse schuld is toegenomen. Maar dat was niet de schuld van de regering, het werd ons verplicht door het IMF. Sterker nog, het IMF had voor ons berekend dat we het geld moesten lenen. Hij bestreed echter de toename van de binnenlandse schuld en kwam tot de veroordeling “VES is oppervlakkig”. Als reden daarvoor gaf hij aan dat gewraakte SRD 6 miljard aan “nieuwe” leningen geen nieuwe leningen waren, maar door de vorige regering achtergelaten onbetaalde schulden. Hij noemde een bedrag van SRD 3.6 miljard aan achterstallige betalingen. Deze kennelijk geheime informatie kon hij “in een kwartier” achterhalen.

De VES is afgegaan op de publieke cijfers van het Bureau voor de Staatsschuld en heeft geen andere bedragen gevonden dan de hier vermelde en er is zeker nergens een vermelding tegengekomen dat er SRD 3.6 miljard door de vorige regering verborgen was gehouden. Als er iets verborgen is gehouden voor de gemeenschap, dan zal dat in toekomstige publicaties openbaar moeten worden gemaakt. Het gaat om gemeenschapsgeld. Transparantie is geen gunst van politici, maar een plicht, iets waar de gemeenschap recht op heeft. Als Achaibersing over kennelijk geheime informatie beschikt, mag hij derden toch niet verwijten dat hij die informatie voor hen heeft achtergehouden. Bovendien verklaart hij met die SRD 3.6 miljard slechts een deel van de toename. Hopelijk komt hij met nog meer onthullingen die zijn regering angstvallig de samenleving heeft onthouden.

Bron: VES-inzicht November 2023