DA’91-voorzitster Angelique del Castilho, zegt dat de waarborgsom om deel te kunnen nemen aan de verkiezingen, absoluut geen deel vormde van de conceptwet wijziging kiesregeling. Volgens haar is het concept onder andere ook besproken met de buitenparlementaire politieke partijen, en de wet zo vorm heeft gekregen. ‘’Met name DA’91 is steeds bij het overleg geweest en werd telkens op de hoogte gehouden over de vorm van de wet in ontwerp”, aldus Del Castilho.
Ze is van mening dat de betrokken partijen, nu daar de wet is aangenomen, verrast zijn met de handeling van de regering tegenover de buitenparlementaire politieke partijen en die een borgsom wil opleggen van buiten normale proporties. Del Castilho vindt dat het tienvoudige is gemaakt van de borgsom bij de komende verkiezingen en stelt dat het mooie van de kiesregeling hierdoor wordt overschaduwd.
Ze noemt de handeling van de regering sluw, om een dergelijke borgsom te moeten betalen als garantie.
Volgens Del Castilho is het bedrag ook erg overtrokken als er SRD 1 miljoen betaald moet worden, uitgaande van het aantal mensen dat naar de stembus mag gaan, in plaats van de mensen die daadwerkelijk naar de stembus zullen gaan (kiesgerechtigden). ‘’Naar schatting gaat het om 400.000 kiesgerechtigden, dat wil zeggen 1 procent daarvan is 250.000 maal SRD 4 komt op een 1 miljoen SRD dat betaald zou moeten worden”, aldus Del Castilho.
Volgens haar werd eerder en wel in 2019 geprotesteerd tegen de waarborgsom die werd geheven, aangezien er geen Wet Politieke Financiering bestaat in ons land, waardoor de herkomst van de gelden niet verifieerbaar is (untraceable). Del Castilho stelt dat we nu het risico lopen, dat politieke partijen witwasmachines worden. Nu nog meer dan voorheen”, aldus Del Castilho. Ze is van mening, dat politieke partijen niet even over 1 miljoen SRD kunnen beschikken. Ook wijst ze erop, dat we in Suriname niet een cultuur hebben waarbij de leden contributie betalen. ‘’Ook geen subsidiëring van politieke partijen en ook geen controle op de geldstromen naar de partijen’’, aldus Del Castilho. Volgens haar is deze situatie heel duidelijk, dat de regering zeer onverantwoordelijk heeft gehandeld met het vaststellen van deze waarborgsom. De DA’91-voorzitter is daarom van mening dat de regering in strijd met de beginselen van goed bestuur handelt. Bovendien zijn er volgens haar meerdere landen in de wereld waar een financiële waarborg wordt gehanteerd als drempel, maar die garantie is op basis van de financiële draagkracht.
Del Castilho geeft als voorbeeld Nederland, waar het bedrag dan 11.000 euro omgerekend is, en dat is 11 eurocent per kiesgerechtigde. Vergeleken met ons land komt dat neer op tussen 2,5 en 5 eurocent per burger. Echter is dat in een arm land als Suriname, dan voor de buitenparlementaire politieke partijen 25.000 euro omgerekend 1 miljoen SRD, dat ze zouden moeten betalen. Vandaar dat de financiële waarborg als drempel niet de democratische belevenis is van de mensen op basis van het kapitaal waarover ze beschikken en ze niet zouden kunnen meedoen aan de verkiezingen.
De minderbedeelden zouden evengoed als degenen die kunnen beschikken over groot kapitaal, om een organisatie te kunnen oprichten en de belangen die zij wensen te vertegenwoordigen te gaan uitdragen kunnen meedoen. Del Castilho vraagt zich af, dat aangezien ze niet aan de 1 miljoen kunnen komen, zich moeten lenen om zwart geld van een donor aan te nemen en dat geld wit te wassen voor de gever van dit geld. Het geld wordt dan bij de Centrale Bank gestort, volgens de DA’91-voorzitster kan een drugsbaron zo zijn kans schoon zien met het inspringen als begunstiger van kleine en of nieuwe politieke partijen.
“Zo iemand zou bijvoorbeeld kunnen stellen, dat hij zijn geld toch terug zal krijgen als de partij zetels binnenhaalt. Echter, krijgt hij dan schoongewassen geld via de Centrale Bank”, zegt Del Castilho. Volgens haar werken dit soort activiteiten medeplichtigheid van de regering aan de misdaad in de hand. Ze is van mening dat de regering zelfs de begunstiger van dergelijke gebeurtenissen is. Ze noemt deze patronen, waarbij politieke partijen vastzitten en een uitweg proberen te vinden, schandalig. Del Castilho zegt dat haar partij wel aan de verkiezingen zal deelnemen en maakt duidelijk dat ze als politieke organisatie ook deze horde zal nemen. “We bereiden ons namelijk voor op het overnemen van deze regering, we weten dat we voor hetere vuren zullen moeten staan”, aldus Del Castilho. Ook is ze van mening dat de schulden van deze regering en van de vorige en alle ‘friends en family’ en corruptieve praktijken, we schoon schip mee zullen moeten maken. Volgens haar zijn dat veel hetere vuren dan 1 miljoen SRD opbrengen. Desalniettemin blijft DA’91 op haar standpunt, dat de waarborgsom van 1 miljoen ongehoord is. Als er mogelijkheden zijn om dit aan te vechten, zal de partij dat niet onbenut laten.
Del Castilho ging ook in op de Wet Politieke Financiering en zei dat de geldstromen naar politieke partijen gecontroleerd moeten worden en transparant zijn. De geldstromen moeten controleerbaar zijn voor de burger en de juiste autoriteiten. Volgens haar moeten partijen de gelden die ze krijgen, kunnen verantwoorden en als voorbeeld van DA’91 die elk jaar haar jaarverslag publiceert, zoals de wet dat voorschrijft, maar ook donaties aan banden worden gelegd. De gegevens van donateurs moeten worden vastgelegd en de herkomst van gelden moet worden gecontroleerd, alvorens het geld wordt geaccepteerd. ‘’Tevens moeten partijen zich niet alleen houden aan maximumbedragen, maar ook de frequenties, hoe vaak in een jaar donaties worden overgemaakt, een donateur tot een bepaalde hoogte mag gaan, de democratie mag niet verworden tot een instrument van degenen die geld hebben en dat partijen hand- en spandiensten bewust of onbewust gaan verlenen aan mensen die bezig zijn met illegale praktijken en via politieke partijen geld witwassen’’, aldus Del Castilho. Volgens haar moet de campagne van de partijen beperkt worden tot een bepaalde grens voor bedragen die aan de campagne mogen worden uitgegeven, zodat er een rechtvaardigheidsprincipe ontstaat en er geen grote ongelijkheden in de bestedingskracht tussen verschillende partijen ontstaat en ook geen risico dat de stemmen van kiezers kunnen worden gekocht of geïndoctrineerd door boodschappen die via de media 1x 24 maal uur uitgezonden kunnen worden en kleine partijen niet eens 15 minuten kunnen kopen voor een reclameboodschap en waarbij partijen gelijke kansen hebben bij de verkiezingen.
