Elleson Fraenk, deken van de Surinaamse Orde van Advocaten (SOVA), zei tijdens de opening van het zittingsjaar 2023-2024 afgelopen week, dat de advocatuur in het afgelopen reces geconfronteerd is met de afschaffing van het digitaal procederen. De eis concluderen en stellen mag nog wel digitaal, maar volgens Fraenk is het duidelijk dat de overstap wordt gemaakt naar fysiek. ‘’De advocatuur is hier niet gelukkig mee: het teruggaan naar fysiek is naar de mening van de advocatuur een grote terugval. In de digitale wereld waarin wij thans leven, is het eigenlijk ondenkbaar dat wij teruggaan naar de oude manier van dingen doen. Aan de ene kant hebben wij begrip voor de obstakels die vanuit de units worden aangehaald: de statistieken vanuit het Hof van Justitie vertonen jaar in, jaar uit een stijging van het aantal rechtszaken en dat vertegenwoordigt een verhoging van de werkdruk voor het beschikbare personeel, de beschikbare middelen en de beschikbare tijd. De bevolking groeit. En de samenleving juridiseert‘’, aldus Fraenk.

Volgens Fraenk hangt er een prijskaartje aan alle besluiten die genomen worden.

‘’Dat heeft goede kanten in de zin van ordening en rechtszekerheid. Maar daaraan hangt ook een prijskaartje, in de zin van manuren, werkdruk en kwaliteitsvereisten. Helaas is het Hof, juist in deze situatie, geconfronteerd met het feit dat het aantal griffiers afneemt en het administratieve personeel wegtrekt. Er zijn minder mensen om het werk te doen, terwijl dat juist toeneemt.‘’

De SOVA zegt dat de werkdruk voor de advocatuur ook gestaag toe neemt. En de rechtzoekende wordt er niet geduldiger op. Bij het besluiten over het teruggaan naar fysiek, is er volgens de SOVA, onvoldoende rekening gehouden met de advocatuur, en met name de eenpitters: advocaten die alleen kantoorhouden, weinig tot geen personeel hebben en vooral geen groot budget hebben om externe klerken te betalen. Door de digitale zittingen waren deze eenpitters in staat om vanuit hun kantoor de conclusies digitaal aan te bieden en hadden daardoor geen transportkosten voor het reizen naar kantoor en hielden daardoor meer tijd over om andere rechtszoekenden juridische bijstand te kunnen verlenen. Het teruggaan naar de oude manier heeft volgens Fraenk grote consequenties. Zo zullen advocaten genoodzaakt zijn wederom urenlang op de zittingen te zijn, terwijl er in de gebouwen geen aparte ruimte is voor advocaten. ‘’Geen enkele mogelijkheid dus voor de advocaat om deze tijd efficiënt te besteden en aan de andere kant meer benzinekosten. Dit alles kost geld. De advocaat kan ervoor kiezen de kosten op de cliënt af te wentelen, met het gevolg dat het honorarium voor velen onbetaalbaar wordt. Hij kan er ook voor kiezen om deze kosten zelf te dragen, maar dan ten koste van de beschikbare fondsen voor kantoorpraktijk, personeel en ja, gezin. Welke keus is wijsheid?’’, aldus Fraenk. ‘’Wij spreken dan ook de hoop uit dat het Hof van Justitie terugkomt op dit besluit en het digitaal procederen wederom invoert. Ja, er zijn haken en ogen, uitdagingen en problemen, maar laten wij het kind niet met het badwater weggooien‘’, voegt hij eraan toe.

De SOVA is bereid om samen met het Hof de processen en procedures onder de loep te nemen om zo te komen tot een adequate moderne manier van procederen. ‘’Thans wil ik met u delen wat de Surinaamse Orde van Advocaten in de achter ons liggende periode allemaal aan activiteiten ontplooid heeft. Voor het komend jaar is er veel te doen.‘’

Advocaten moeten met elkaar in discussie over onder meer de ereregels en of die nog van toepassing zijn in deze tijd. ‘’Ik doel dan met name op het reclameverbod en het verbod om je specialiteit bekend te maken. De rechtzoekende accepteert niet dat een advocaat niet kan aangeven waarin hij gespecialiseerd is. En aan de zin van het reclameverbod valt ook te twijfelen.‘’

De Raad van Advocaten is zich ervan bewust dat hij er nog onvoldoende in geslaagd is de participatie van de leden te optimaliseren. ‘’Dus ook daar is werk aan de winkel. Genoeg uitdagingen dus, maar uitdagingen die wij met frisse moed en hoop voor de toekomst tegemoet gaan’’, aldus Fraenk.