Het Staatsbedrijf Food and Agriculture Industries (FAI) heeft op 18 augustus 2023, een presentatie gehouden voor president Chandrikapersad Santokhi. Het persbericht stelt dat de groeicijfers zijn getoond naast de plannen voor het aanpakken van de enorme schuld van het bedrijf. Volgens de Vereniging van Economisten in Suriname (VES) bevat dit bericht een aantal onjuistheden dat naar de gemeenschap toe misleidend is. In de september-editie van VES-Inzicht worden deze onjuistheden op een rij gezet.
“FAI is volgens het bericht sinds november 2020 overgenomen door de staat. Dit is formeel correct, maar in feite wordt FAI vanaf het vertrek van Univeg in februari 2020 door de staat gedraaid en subsidieert de staat het bedrijf met ca. SRD 3 miljoen per maand. Wat men verzwijgt, is dat er al in september 2020 door FAI management en vier lokale experts een ‘Rehabiltatieplan voor de Bacovenindustrie’ is gepresenteerd aan president Santokhi, minister Achaibersing van Financiën en minister Sewdien van LVV. Het plan rekende uit dat met een investering van USD 16 miljoen, het bedrijf een doorstart zou kunnen maken. Met die investering, onder andere in de rehabilitatie van de aanplant, kon het bedrijf weer winstgevend worden. De regering heeft dit plan echter nimmer uitgevoerd en slechts de salarissen helpen betalen”, aldus de VES.
Volgens minister Sewdien is het bedrijf door de verandering van het managementsysteem in de blauwe cijfers. Dit is onmogelijk, aangezien de investeringen nimmer zijn gepleegd. “Deze onwaarheid wordt in hetzelfde bericht tegengesproken door FAI-directeur Permila Bissumbhar, die zegt dat er momenteel nog 40 procent van de lonen door de overheid wordt gesubsidieerd.
De minister geeft verder aan dat de “export is gegroeid van twee containers per week naar tien containers per week”. Dit klinkt positief, maar is volgens de VES misleidend. “Hij vergeet gemakshalve dat toen Suriname opnieuw de leiding van het bedrijf kreeg, de export nog twintig containers per week bedroeg. De vergelijking met twee containers per week is om de gemeenschap een vals positief beeld te geven. Overigens is in het rehabilitatieplan aangegeven, dat het bedrijf pas winstgevend zou zijn bij de export van tachtig containers per week.
President Santokhi heeft voorgesteld binnen drie maanden een plan te creëren waarbij internationale financiële instellingen worden betrokken bij het aflossen van de schulden. De VES is van mening, dat dit vreemd is, omdat volgens de kop van het bericht, het bedrijf tijdens die ontmoeting al een schuldenplan heeft aangeboden.
“Het is duidelijk dat het schuldenprobleem van USD 15 miljoen na drie jaar wederom wordt vooruitgeschoven. Hoe waarschijnlijk is het dat na drie jaar geen aandacht aan het bedrijf te hebben besteed, nu ineens de oude schuldeisers prioriteit hebben. Bovendien is het aflossen van de oude FAI-schulden met nieuwe buitenlandse schulden slechts ‘Pur’ Bruku, Wer’ Bruku’. Het staatshoofd deelde ook mee dat er inmiddels vanuit het IMF al middelen vrijgekomen zijn voor de aflossing. Hoe waarschijnlijk is het dat de staat de geleende IMF-middelen die bestemd zijn voor dekking van het begrotingstekort, hiervoor gaat aanwenden, terwijl de staat haar directe schuldeisers niet eens kan betalen. Het is in het kader van behoorlijk bestuur van belang om de feitelijke informatie met de samenleving te delen.”
