Begin juni organiseerde Staatsolie een energie-, olie- en gastop in Paramaribo. Het doel was om Suriname onder de aandacht van de wereld te brengen en investeringen in de ontluikende offshore industrie van het land te bevorderen. Begin 2020 maakten het Amerikaanse exploratiebedrijf Apache en het Franse TotalEnergies gezamenlijk bekend, dat ze een “significante olie-ontdekking” hadden gedaan voor de kust van Suriname. Daaropvolgende ontdekkingen zijn gedaan door Apache en het in de VS gevestigde ExxonMobil en het Maleisische Petronas, doch er is nog geen definitieve investeringsbeslissing genomen door een producent. Zolang een Final Investment Decision (FID) niet is bereikt, zullen de plannen van Paramaribo om de crisisgevoelige economie een impuls te geven met offshore olie, vergelijkbaar met buurland Guyana, niet worden gerealiseerd. “Ik ben ervan overtuigd dat de definitieve investeringsbeslissing zal komen”, zegt Albert Ramdin, een voormalig goudmijnbestuurder die in juli 2020, minister van Buitenlandse Zaken van Suriname werd. “Hoe eerder hoe beter, want dan kunnen we gaan verdienen aan die bron. In de tussentijd kunnen we ons richten op het beter voorbereiden van deze zeer complexe sector.”

Een paar firma’s hebben zich in Suriname gevestigd om deze kans te grijpen. In 2022 trok Suriname volgens fDi Markets, drie greenfield projecten aan, de hoogste ooit geregistreerd, maar een klein aantal in vergelijking met collega’s in de regio Latijns-Amerika en het Caribisch gebied.

Suriname koolstof negatief

Suriname is qua landmassa het kleinste Zuid-Amerikaanse land, maar rijk aan biodiversiteit met 93 procent bosbedekking. Het is een van de slechts drie koolstof negatieve landen wereldwijd. Het multiculturele erfgoed van het land blijkt uit de bevolking, van wie de meesten aan de kust wonen, bestaande uit Hindoestanen, Marrons, Creolen, Javanen, Chinezen, inheemse indianen en andere volkeren. Sinds de onafhankelijkheid van Nederland in 1975 kent het relatief jonge land een hobbelige weg. Slechts vijf jaar later was er een staatsgreep onder aanvoering van Desiré Bouterse, een militaire leider die later democratisch gekozen president werd in 2010 en voor een tweede termijn in 2015. Bouterse werd bij verstek veroordeeld voor drugshandel, wat hij ontkent, door Nederland in 1999, en in 2019 veroordeeld door een Surinaamse rechtbank voor de moord in 1982 op vijftien politieke tegenstanders. President Chandrikapersad Santokhi, een voormalig politieagent en minister van Justitie, trad in juli 2020 aan met als agenda de bestrijding van corruptie, Covid-19 en het stimuleren van de economie. Zijn regering heeft economische hervormingen doorgevoerd, zoals het laten zweven van de munteenheid en het verhogen van belastingen, met als doel de hoge staatsschuld en de aanhoudende inflatie terug te dringen.

Als onderdeel van plannen om een ​​nieuw ontwikkelingspad te effenen, werd in mei 2023, de Suriname Investment and Trade Agency (SITA) opgericht, die ernaar streeft een ‘single window’ te zijn voor buitenlandse investeerders na het mislukken van drie eerdere agentschappen, waaronder InvestSur.

Henk-John Guicherit, die na een carrière in het bankwezen en start-ups in Nederland bij SITA kwam als CEO, pleit voor een “klimaatvriendelijke economische ontwikkeling”, waarbij overvloedige middelen worden afgewogen tegen de verkoop van koolstofkredieten. ‘’Suriname bevindt zich in een zeer sterke positie als het enige land ter wereld dat energieonafhankelijk en koolstofnegatief is met 93 procent bosbedekking, en aan de vooravond staat van een olie- en gashausse”, zegt hij.

Grondstoffen rijk

De economie van Suriname is ongelooflijk afhankelijk van hulpbronnen. De belangrijkste sectoren zijn mijnbouw, onshore olie, land- en bosbouw. Volgens het Observatory of Economic Complexity kwam in 2021 bijna 80 procent van de exportopbrengsten uit goud. De in Colorado gevestigde Newmont Corporation is de grootste directe buitenlandse investeerder van het land en exploiteert sinds oktober 2016 zijn open-pit Merian-goudmijn. Mark Rodgers, algemeen directeur van Newmont in Zuid-Amerika, vertelt fDi, dat het bedrijf een “zeer positieve” ervaring heeft met het investeren in Surinaams. Hij voegt eraan toe dat “voortdurende contractuele stabiliteit en partnerschap met de overheid fundamenteel blijven” voor de ontwikkeling van natuurlijke hulpbronnen. Sommige andere mijnbouwbedrijven zijn actief, zoals het Chinese Zijin, maar illegale en kleinschalige mijnbouw is wijdverspreid. Hoewel ongeveer 25.000 mensen voor hun levensonderhoud afhankelijk zijn van de mijnbouw, heeft ASM in Suriname geleid tot een hoog gebruik van kwik, ondanks overheidsverboden en de ondertekening van het Minamata-verdrag uit 2013 over het gebruik van kwik. Rekha Bissumbhar, voorzitter van de Vereniging Surinaams Bedrijfsleven (VSB), merkt op dat een te grote afhankelijkheid van natuurlijke hulpbronnen de economie kwetsbaar heeft gemaakt voor schommelingen in de grondstoffenprijzen en heeft geleid tot enige ontbossing en vervuiling.

De VSB probeert samen met de overheid de economie te diversifiëren door ondernemerschap te stimuleren, ook in de technologie. Nilesh Bishesar, algemeen directeur van Qualogy Caribbean, een leverancier van maatwerksoftware, gelooft dat Suriname “een groot potentieel” heeft. Hij voegt eraan toe dat het door Nederland geaccrediteerde onderwijssysteem van het land, het voor Europese bedrijven gemakkelijk heeft gemaakt om werk uit te besteden aan Suriname. Lokale ondernemers klagen echter dat er nog steeds behoefte is aan het stroomlijnen van processen voor bedrijfs- en eigendomsregistraties, bouwvergunningen en het stimuleren van investeringen in infrastructuur, onderwijs en de ontwikkeling van vaardigheden.

“Hervorming van de regelgeving is cruciaal om de bureaucratie te verminderen en het voor bedrijven gemakkelijker te maken om te starten en te werken. Het verbeteren van de toegang tot financiering, voornamelijk voor kleine en middelgrote ondernemingen, is ook belangrijk”, zegt Bissumbhar.

Offshore potentieel

Ondanks inspanningen om de Surinaamse economie te diversifiëren, blijven olie en gas de grootste kansen. Na drie succesvolle boor- en stroomtesten schatten APA en TotalEnergies in 2022, dat er meer dan 800 miljoen vaten olie beschikbaar waren. Er kan meer worden ontdekt, zodra de lopende exploratie en boringen zijn voltooid.

Een woordvoerder van APA Corporation, de holdingmaatschappij van Apache, vertelde fDi: “De Surinaamse regering heeft actief om input gevraagd en bereidheid getoond om de systemen en processen te ontwikkelen om buitenlandse investeringen aan te trekken.” TotalEnergies heeft niet gereageerd op een verzoek om commentaar over of en wanneer het een FID zal bereiken over zijn offshore ontdekkingen. Een aantal dienstverlenende bedrijven voor de offshore industrie heeft zich in Suriname gevestigd vanwege de groeiende vraag van exploratie- en productiebedrijven. Kevin Peterson, CEO van CSA Ocean Sciences, een maritiem adviesbureau voor de offshore energiesector dat in oktober 2022 een kantoor in Suriname opende, zegt dat er een “aanzienlijke kans” is voor lokale en buitenlandse bedrijven om aan de vraag te voldoen. “Alleen de tijd zal uitwijzen of de olie- en gasreserves van Suriname net zo productief zullen zijn als buurland Guyana”, zegt hij. Maar terwijl de regering probeert te leren van en samen te werken met buurlanden, wil ze haar inspanningen graag richten op het aantrekken van investeringen in andere sectoren zoals toerisme, landbouw, visserij, watervoorziening en verwerking. Ramdin zegt dat het land niet in de “Dutch Disease trap” wil trappen, waarbij snelle ontwikkeling van de ene sector leidt tot achteruitgang in andere sectoren. “Beleggers moeten niet alleen naar olie en gas kijken, maar naar de economie als geheel”, zegt hij.

Bron: https://www.fdiintelligence.com/content/feature/surinames-oildriven-development-dilemma-82769