Mr. Hugo Essed zette gisteren in de uitzending van Radio ABC in het praatprogramma Welingelichte Kringen uiteen, dat vicepresident Ronnie Brunswijk, tevens voorzitter van ABOP, met de gewezen president Desi Bouterse, tegen wie een gevangenisstraf van twintig jaar kan worden opgelegd, voor de zaak van decembermoorden in 1982, een geheime afspraak wenst te maken om te ontkomen aan een eventuele definitieve veroordeling.
Volgens Essed kan dit complot (sweri Brunswijk Bouterse gevangenschap doen ontkomen) die de jurist verwoordde als een sweri, een zware strijd ontketenen in de samenleving. In zijn analyse maakte hij duidelijk een onderscheid tussen strafrechtelijke feiten en politieke tegenslagen, waarmee Brunswijk geconfronteerd wordt in zijn handelen als politicus, maar ook als persoon die te maken heeft met overtredingen en misdrijven.
Essed meent dat Brunswijk in ieder geval strafrechtelijk lijkt te zijn omsingeld. Hij noemde onder andere de vervolging van een hoofdbestuurslid van ABOP, die momenteel is ondergedoken, en het besluit van het Constitutioneel Hof de Amnestiewet van 1989, buiten werking te stellen. Daarnaast heeft het Openbaar Ministerie inmiddels ook personen opgeroepen te getuigen inzake de misdrijven die tijdens de Binnenlandse Oorlog zijn begaan.
Volgens Essed heeft Brunswijk als politicus een tegenslag ondergaan, doordat de VHP en NDP elkaar hebben gevonden, om te gaan voor een landelijk evenredigheidsstelsel. ‘’De vicepresident zal politiek handig en slim moeten zijn, of met veel overleg te werk moeten gaan, om zich te kunnen ontdoen van de dingen die niet gaan zoals hij zou hebben gewild.’’ Volgens Essed heeft Brunswijk nog wel wat ruimte “want hij heeft de steun van DNA-voorzitter”. Essed stelt dat de vicepresident opmerkelijke uitspraken doet en refereert naar “ik word verkeerd begrepen”, en dat Brunswijk daarom meent, dat er niets is, waarvoor hij zich heeft te verontschuldigen. ‘’Brunswijk zegt: ‘Ik bedreig niet, ik heb alleen een boodschap en jullie willen die boodschap niet horen’’’, aldus Essed. Mogelijke onrust die kan ontstaan door guerrillastrijders, maar ook onder ex-militairen vanwege het buiten werking stellen van de Amnestiewet en mogelijke vervolging van daders. Tevens wijst Essed erop, dat Brunswijk heeft verklaard, dat als Bouterse gevangen wordt gezet, er ontrust kan ontstaan. “Brunswijk maakt ook op speelse wijze duidelijk, dat hij Bouterse zou kunnen helpen bij de aanvraag van gratie bij president Santokhi”, aldus Essed.
Voorts stelt hij dat die ‘sweri’ bedoeld is om beiden te laten ontkomen aan gevangenschap en Brunswijk grote onrust zou willen zaaien in de gemeenschap. Essed concludeert dat Brunswijk in een moeilijke positie verkeert en zich gedwongen voelt, rekening te houden met zijn persoonlijke belangen en dergelijke.
Essed vindt dat van de vicepresident geëist mag worden “dat hij te allen tijde zijn grondwettelijke trouw nakomt, die zekerheid moeten wij hebben”. “En als Brunswijk die grondwet niet kan naleven c.q. eerbiedigen en hij hem te allen tijde kan beschermen, dan moet hij terugtreden”, aldus Essed.