De Wereldgezondheidsorganisatie dringt aan op actie in Suriname op Wereld Anti-Tabaksdag 2023. Het thema voor dit jaar is: “Verbouw voedsel, geen tabak”. Suriname staat op een kritiekpunt nu de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) wijst op de dringende noodzaak van collectieve actie op 31 mei, Wereld Anti-Tabaksdag (World No Tobacco Day). Met een schrikbarende tol van 500 doden per jaar als gevolg van tabaksgerelateerde ziekten in Suriname, goed voor bijna 12% van alle sterfgevallen, hebben de gevolgen van tabaksgebruik alarmerende proporties aangenomen, zoals blijkt uit een rapport van 2021 van het Ontwikkelingsfonds van de Verenigde Naties (UNDP).

Het UNDP-rapport onderstreept de ingrijpende gevolgen van tabaksgerelateerde ziekten voor de Surinaamse samenleving, die families, vrienden en hele gemeenschappen in het algemeen treffen. Kanker, diabetes, hart- en vaatziekten en longaandoeningen – aandoeningen waaraan tabaksgebruik in belangrijke mate bijdraagt – zijn ons maar al te bekend. Tabak blijft een belangrijke risicofactor voor deze dodelijke aandoeningen.

De gevolgen van tabak reiken veel verder dan de directe gevolgen voor de gezondheid en eisen een zware tol van zowel individuen als het hele land. Volgens het UNDP-rapport bedragen de uitgaven voor gezondheidszorg en het productiviteitsverlies als gevolg van tabaksgebruik in Suriname, jaarlijks maar liefst SRD 508 miljoen.

Alarmerende onderzoeksresultaten van de afgelopen tien jaar geven inzicht in tabaksgebruik in Suriname. Eén op de vijf volwassenen rookt regelmatig, terwijl één op de acht kinderen van 13 tot 15 jaar experimenteert met tabak. Denk aan de ernst van deze statistieken: in een klas met 32 dertienjarige kinderen gebruiken waarschijnlijk minstens vier leerlingen tabak.

Als antwoord op deze urgente volksgezondheidscrisis krijgt de campagne van Wereld Anti-Tabaksdag 2023 een speciale betekenis voor Suriname. De heldere oproep van de campagne, “Verbouw voedsel, geen tabak”, benadrukt de noodzaak om de prioriteiten te verleggen naar de teelt van duurzame voedselgewassen, waardoor de schadelijke effecten van de tabaksproductie worden voorkomen. Voor zover bekend wordt er in Suriname niet gedaan aan tabaksteelt. Er zijn echter wel lokale bedrijven die sigaretten produceren bestemd voor de exportmarkt. Tabaksfabrikanten zijn momenteel niet vergunningsplichtig. Het ministerie van Volksgezondheid dringt aan op het instellen van een vergunningsplicht voor tabaksfabrikanten. Bij het productieproces worden grondstoffen gebruikt, of kunnen stoffen vrijkomen die schadelijk zijn voor mens en milieu.

De inspanningen van het ministerie van Volksgezondheid om tabaksgerelateerde problemen te bestrijden hebben een cruciale fase bereikt: in 2022 is een wetsvoorstel tot wijziging van de Tabakswet bij het parlement ingediend. De voorgestelde wijzigingen hebben tot doel de definitie van tabaksproducten uit te breiden tot nieuwe varianten zoals rookloze tabak en het verscherpen van andere maatregelen.

Suriname staat nu op een punt waar resolute actie nodig is om maatregelen ter bestrijding van tabaksgebruik te bekrachtigen en de goedkeuring van de Tabakswijzigingswet veilig te stellen. Dit beproefde beleid heeft het potentieel om levens te redden, de kosten van de gezondheidszorg te verminderen en aanzienlijke economische verliezen te voorkomen.

Op Wereld Anti-Tabaksdag 2023 roept de WHO de Surinaamse regering, belanghebbenden en burgers op om zich te verenigen en prioriteit te geven aan tabaksontmoediging. Door onze krachten te bundelen kunnen we de weg vrijmaken voor een gezondere en meer welvarende toekomst voor Suriname.