Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) en de Surinaamse autoriteiten bereiken overeenstemming op Staff- Level Agreement (SLA) niveau over de tweede evaluatie van het economisch herstelprogramma van de autoriteiten, ondersteund door de Extended Fund Facility (EFF). De herziening is onder voorbehoud van goedkeuring door de directie van het IMF. De VES is blij met het akkoord, want indien het lukt om het IMF-traject dat men al meer dan  een jaar heeft verlaten weer op te pikken, kunnen wij weer wat geruster ademen. De VES zou van onnozelheid kunnen worden beschuldigd als ze niet een aantal kritische kanttekeningen zou plaatsen bij dit principeakkoord na tweeënhalf jaar.

“Hoewel we het akkoord toejuichen, verdient het niet alleen geen schoonheidsprijs, er hangt ook een hoog prijskaartje aan. Gezien het resultaat had dit akkoord al eind 2020 bereikt kunnen worden. In plaats van zaken direct op te lossen, was de regering toen bezig met de Srefidensi- en Kerstbonus.

Zoals bekend, is de schuld door de onzakelijke aanpak en het daardoor met ca.  tweeënhalf jaar uitgestelde akkoord met USD 229.2 miljoen verhoogd. Het positieve is dat we van deze “oneigenlijke schuld” worden vrijgesteld indien de diepzeeaardolie niet in productie komt”,, aldus de VES in de mei editie van VES-Inzicht.

Haircut

“Het is echter geen haircut of korting op de schuld, aangezien het gaat om de gemiste rente-inkomsten van de schuldeisers. Indien de multinationals TotalEnergies en Apache volgens verwachting wel tot productie overgaan, dan wordt genoemd bedrag echter verder verhoogd met 20% en daarenboven een rente vanaf 2023 van 9%. Onder bepaalde aannames, op basis van cijfers van de Liza-put in Guyana, is gerekend dat Suriname tussen 2028 en 2031 jaarlijks ca. USD 120 miljoen zal moeten neertellen. Waar door de beleidsmakers aan de samenleving een korting op de gigantische schuld was beloofd, blijkt door een amateuristische aanpak de onnodige additionele rente de 25% haircut te overtreffen. (Onder aanname van een bepaalde productieontwikkeling zoals bij LIZA in Guyana).”

Volgens de VES hebben de ministers van BIBIS en Financiën in een persontmoeting euforisch gewag gemaakt van de financiële besparingen door dit akkoord. “Men sprak zelfs van besteding van het vrijgekomen geld aan projecten. De enige waarheid is dat de uitgavenbegroting op papier voor het jaar 2023 kan worden verlaagd. In realiteit hebben we de afgelopen drie jaren de begrote rentebetalingen aan de Oppenheimer schuldeisers niet kunnen betalen. Feit is dat de nieuw voor 2024 overeengekomen rentebetaling van USD 32.2 miljoen (ca. SRD 1.2 miljard) ergens uit gehaald moet worden. Waar gaat er nu weer op bezuinigd worden?”

‘Time is a lot of money’

De VES heeft vanaf het aantreden van deze regering, aangedrongen op een snelle herschikking, want “Time is a lot of money”. “Suriname had nooit zulke onbetaalbare schulden en geen ervaring met een default situatie. Daarom huurde de regering in oktober 2020 het peperdure Franse bureau Lazard Freres SAS in voor de periode van zes maanden. Dit is vanwege het uitblijven van een succesvolle afronding door opeenvolgende ministers telkenmale verlengd. Lazard ontving voor haar diensten over de afgelopen 2,5 jaar ca. USD 3.0 miljoen aan retainer fee en ca. USD 900.000 aan kostenvergoeding. Bovendien ontvangt Lazard de komende maand bij de ondertekening een “success fee” van 0,25% van de geherstructureerde schuld, wat neerkomt op USD 2.2 miljoen. Hoewel Lazard internationaal goed aangeschreven staat, hebben ze zich in ons geval grovelijk verslikt. Begin 2021 kwam Suriname, op advies van Lazard met een kortingseis, populair ‘haircut’ genoemd, van 70% van de totale schuld.”

Dit voorstel is zo buiten elke realiteit en is toen door de VES als “indecent proposal” afgewezen, wederom met het verzoek om snel tot een realistische oplossing te komen. “Zoals verwachtbaar is dit voorstel door de schuldeiser afgewezen. Uiteraard is Lazard slechts de adviseur en dragen de regeerders van ons land de volledige verantwoordelijkheid voor dit resultaat. Echter voor dat bedrag mag je toch wel een betere inschatting verwachten. Erger nog, na bijkans een jaar stilte, komt de regering op advies van Lazard, met een aangepaste haircut van 40%. Dit is wederom afgewezen. Na wederom een jaar stilte, is er nu eindelijk een principeakkoord met een realistische haircut van 25%, gecompenseerd met eventuele aardolie-opbrengsten.”