De Rekenkamer van Suriname (Rekenkamer) heeft van 24 tot en met 26 april 2023, de resultaten van het SAI PMF-project gepresenteerd aan haar totale personeel en haar belangrijkste stakeholders, waaronder De Nationale Assemblee (DNA) en de Centrale Landsaccountantsdienst (CLAD). Dit project is gerealiseerd met financiële ondersteuning van de Inter-American Development Bank (IDB) en de technische ondersteuning van INTOSAI Development Initiative (IDI). Supreme Audit Institution Performance Measurement Framework (SAI PMF)
SAI PMF is een raamwerk om prestaties van rekenkamers te meten en kijkt op basis van bewijsstukken naar de controle en ondersteunende diensten van de organisaties. Het doel is om een objectief en van kwalitatief hoogstaand niveau een overzicht te geven van de prestaties van een rekenkamer. Dit raamwerk kan worden gebruikt als bijdrage tot een betere capaciteitsontwikkeling en strategische planning van rekenkamers. De toetsing wordt gedaan aan de internationale standaarden die gelden voor alle Rekenkamers, genaamd de ISSAIs. Dit vrijwillige instrument vergemakkelijkt het beheer en de monitoring van de prestaties van een rekenkamer. Eveneens draagt deze methodologie bij tot het identificeren van de waarde en voordelen van een rekenkamer voor de burger.
In 2017 heeft de Rekenkamer haar eerste toetsing laten plaatsvinden middels de SAI PMF methodologie. En na vijf jaar (2022) heeft de voorzitter van de Rekenkamer, Shaan Bhoendie, gemeend om de SAI PMF te herhalen om een mogelijke vooruitgang of stilstand of zelfs achteruitgang in de ontwikkeling van de Rekenkamer, te kunnen meten. De focus was dit keer ook gericht op het verkrijgen van input ter vernieuwing van het Rekenkamer Strategisch Plan 2017 – 2021.
Algemene conclusies van het toetsingsrapport
Voor wat betreft het domein ‘onafhankelijkheid en wettelijk kader’, is er vooruitgang geboekt, vanwege de Wet Rekenkamer Suriname 2019, die de organisatorische onafhankelijkheid en autonomie van de Rekenkamer vergrootte. Hierdoor verwierf de Rekenkamer ook meer autonomie om zelf haar eigen personeelsbeheer te voeren. Hoewel ook de financiële onafhankelijkheid is verbeterd, is deze nog niet volledig gegarandeerd.
Met betrekking tot het domein ‘bestuur en ethiek’, is vastgesteld dat de inhoud van de strategische plannen van de Rekenkamer van goede kwaliteit is. Dit was ook het geval voor het plan 2012 – 2016, 2017 – 2021 en voor het huidige Sectorplan 2021 – 2026.
Bij het domein ‘kwaliteit, controle en rapportering’ wordt aangegeven, dat het onderzoeksbereik is verbeterd, en dat er sinds 2022 een Handboek Financiële Controle gehanteerd wordt. In 2022 heeft de Rekenkamer al één controle uitgevoerd met behulp van het nieuwe handboek. Vooralsnog heeft de Rekenkamer nog geen doelmatigheidsonderzoek uitgevoerd. In het kader van het Makandra-programma zal dit type onderzoek in samenwerking met de Algemene Rekenkamer Nederland ook worden uitgevoerd in 2023.
Wat betreft het domein ‘financieel beheer, activa en ondersteunende diensten’ is er een aanzienlijke vooruitgang geboekt, vanwege de inwerkingtreding van het Bureau van de Rekenkamer. Dit bureau heeft een positieve impuls gegeven aan de kwaliteit van de ondersteunende diensten, alsmede de onafhankelijkheid en autonomie.
Op het gebied van ‘personeelsbeheer en opleiding’ geeft de Wet Rekenkamer Suriname 2019, de Rekenkamer meer operationele bevoegdheden en verantwoordelijkheid voor de personeelsbeheerfunctie. De Rekenkamer heeft de salarisadministratie nu volledig overgenomen van het ministerie van Binnenlandse Zaken. Tevens heeft zij ook flexibelere functiebeschrijvingen ingevoerd in termen van ‘functie (job)families’.
In het laatste domein ‘communicatie en betrokkenheid belanghebbenden’ is het duidelijk merkbaar dat de Rekenkamer een strategie voor de betrokkenheid van belanghebbenden heeft ontwikkeld. Echter is de uitvoering van die strategie door Covid-19 helemaal niet tot haar recht gekomen. Jaarlijks wordt het Rekenkamerverslag met daarin de verrichtte activiteiten verzonden naar DNA, de regering en de Staatsraad. Dit rapport wordt tevens op de website van de Rekenkamer gepubliceerd. In zijn algemeenheid zijn er natuurlijk meer verbeteringen nodig, waaronder het aanscherpen van de Wet Rekenkamer Suriname 2019, het verder ontwikkelen van onze controletaak en de organisatorische procedures, alsook het versterken van de status en het imago van de Rekenkamer, middels goede communicatie. Dit alles is nodig om te komen tot een sterke en onafhankelijke Rekenkamer.
De volgende stap in die richting is het uitbrengen van het nieuwe strategisch plan, waarlangs in de komende 3 -5 jaar structureel gewerkt zal worden aan de korte en middellange termijndoelen van dit Hoog College van Staat. De contacten met de stakeholders en de auditees zullen verder verstevigd worden. Daarnaast zal het wettelijk kader aangescherpt worden.