De Vereniging van Economisten in Suriname (VES), stelt dat de Open Markt Operaties (OMO’s) van de Centrale Bank van Suriname (CBvS), niet het beoogde effect gehad hebben. “Het is jammer dat de OMO niet is ondersteund door andere monetaire instrumenten zoals de kasreserveregeling, waarschijnlijk zou de effectiviteit dan groter zijn en de kosten substantieel lager. De CBVS heeft in augustus 2022 getracht de vrije liquiditeiten bij het publiek te binden middels de uitgifte van zes maandelijkse beleggingscertificaten met een rente van 29,5 procent per jaar. Hiermee werd bijna SRD 0,5 miljard uit de zogenoemde retailmarkt gehaald. De OMO-operatie is minder goed voorbereid door betrokken partijen en de communicatie met de stakeholders en de samenleving was niet optimaal”, aldus de VES in de mei-editie van VES-Inzicht.

Zwakke marketing

De VES zegt dat het succes vermoedelijk groter zou zijn geweest als er ook een kortere looptijd van drie maanden was aangeboden en een hogere rente. “Ook liet de marketing van dit product te wensen over. Het is onbegrijpelijk dat een bijna drie keer hogere rente is geboden aan het bankwezen dan aan het publiek, terwijl beide in dezelfde macro-economische omgeving actief zijn. Ook waren de looptijden voor banken veel korter, namelijk maximaal drie maanden.”

Medio december 2022 is er een tweede beleggingscertificaat uitgegeven met een aantrekkelijker rentepercentage van 81,5 procent per jaar en een looptijd van drie maanden. Dat kan volgens de VES effectief zijn op weg naar monetaire en wisselkoersstabiliteit en de vraag naar vreemde valuta effectief doen afnemen.

Ook nu is er volgens de VES, vanuit de commerciële banken en de Centrale Bank, sprake van een zwakke marketing van deze belegging. “Mogelijkerwijs speelt het eigen belang bij de commerciële banken een rol, omdat ze kennelijk willen voorkomen dat burgers hun tegoeden bij banken op ruime schaal opnemen ter belegging in Centrale Bank-certificaten. Daardoor kunnen de banken zelf minder beleggen in OMO-certificaten. De CBvS moet daarom actiever deze aantrekkelijke beleggingsoptie promoten. In tijden van hoge inflatie neemt de liquiditeitsbehoefte van de burgers uit hoofde van zowel het transactie-, voorzorgs- en speculatiemotief aanzienlijk toe”, stelt de VES.

Ontsporing overheidsfinanciën

De liquiditeitsontwikkeling in de Surinaamse economie baart de VES wel zorgen door de toenemende ontsporing van de overheidsfinanciën. “Voornamelijk de forse subsidies moeten teruggebracht worden. Ombuiging van het fiscaal beleid is dringend vereist. Eveneens is vereist een betere beleidscoördinatie tussen de twee monetaire autoriteiten, zodat de stabiliteit van de Surinaamse economie kan worden bevorderd. Daarnaast moet de CBS meer leiderschap en autoriteit tonen op de financiële markten van Suriname”.

Aanpassing (verhoging) algehele rentestand

Een belangrijke monetaire doelstelling van de OMO’s was de aanpassing van de rentestand ter bestrijding van de inflatie en wisselkoersdepreciatie. “Rente is de prijs van geld en de CBS tracht deze te beïnvloeden via aanpassing van de geldhoeveelheid. Monetaire verkrapping leidt normaliter tot een proces van algehele verhoging van de rentestand waardoor economische subjecten hun gedrag veranderen en wel zodanig dat monetaire – en uiteindelijk economische stabiliteit word bereikt. Dit zogenaamde rente- of monetaire transmissie mechanisme heeft bij de OMO’s niet plaatsgevonden, waardoor de effectiviteit van de operatie negatief is beïnvloed”.

De impact van de OMO’s op de algehele rentestand is vrijwel afwezig geweest zegt de VES, waardoor de gewenste gedragseffecten niet hebben plaatsgevonden en vluchten in vreemde valuta vrijwel de enige optie was om te hedgen (beschermen) tegen de inflatie.