De ex-directeur van de Surinaamse Postspaarbank (SPSB), Ginmardo Kromosoeto, is weer aangehouden. Zijn advocaat heeft dit bevestigd. Kromosoeto werd vorig jaar november in hoger beroep op vrije voeten gesteld, omdat hij als first offender de enige was die geen strafvermindering had gekregen. Het Openbaar Ministerie (OM) is onlangs teruggekomen op dit besluit en heeft Kromosoeto wederom in verzekering gesteld na een gerechtelijk onderzoek. Het OM had in januari dit jaar al gesteld, dat de strafeis tegen Robert van Trikt, ex-governor van de Centrale Bank van Suriname (CBvS) en de ex-directeur van de SPSB, nog steeds recht overeind staat. Tegen Van Trikt werd acht jaar gevangenisstraf, gevangenneming en een boete van SRD 500.000 of subsidiair zestien maanden hechtenis gelast en tegen Kromosoeto vijf jaar gevangenisstraf, gevangenneming en een boete van SRD 150.000 of subsidiair twaalf maanden hechtenis.
Beiden waren het niet eens met het vonnis en tekenden appel aan, doch het OM is in hoger beroep niet afgeweken van het eerder gewezen vonnis.
Veroordeeld
Volgens kantonrechter Maytrie Kuldipsingh is bewezen dat Kromosoeto, Van Trikt, Gillmore Hoefdraad (ex-minister van Financiën) en Faranaaz Alibaks-Hausil (ex-directeur Legal, Compliance & International Affairs van de CBvS), zich bezig hebben gehouden met onrechtmatige trekkingen van gelden bij de CBvS. Volgens Kuldipsingh gaat het om ‘’een duurzaam samenwerkingsverband tussen één of meer personen’’. Kuldipsingh stelde, dat er SRD 3 miljard aan blanco kredieten is verstrekt aan het ministerie van Financiën. De kantonrechter motiveerde dat elk van de verdachten een afzonderlijke bijdrage heeft geleverd. Kromosoeto is daarom aangemerkt als medepleger. Hij is een publieke functionaris, derhalve is de Anti-corruptiewet op hem van toepassing. Volgens Kuldipsingh is ook het bewijs geleverd voor medeplichtigheid aan ambtsverduistering. Kuldipsingh verklaarde, dat de SPSB ten tijde van Kromosoeto, functioneerde als ‘’een corrupt orgaan’’. Kromosoeto heeft tijdens het proces, stelselmatig verklaard dat hij onschuldig is. Naar zijn zeggen, voerde hij opdrachten uit voor de staat. Hij verklaarde zelfs aan de kantonrechter, dat hij voor het karretje van Hoefdraad werd gespannen en dat hij de instructies van de ex- minister van Financiën, heeft opgevolgd. Kromosoeto heeft opdrachten uitgevoerd van de Staat en heeft niet nagetrokken of de regels zijn nageleefd door de Staat, omdat de opdrachten in functie zijn gegeven. Volgens de verklaring van Kromosoeto, moet niet elk voorschot worden gemeld bij het Bureau voor de Staatsschuld. De Staat vroeg om voorschotten en die werden afgestaan door de SPSB. Kromosoeto legde uit, dat de SPSB een rekening heeft van de Staat waarop er voldoende dekking stond, zodat er voorschotten gegeven konden worden.
Verkoop overheidspanden
In de strafzaak tegen Kromosoeto heeft Cynthia Klein, hoofdofficier van Justitie (OvJ), in augustus 2021 geconcludeerde, dat de ex-SPSB directeur medeplichtige is bij de verkoop van een groot aantal overheidspanden. Zijn raadslieden stelden dat Kromosoeto niet in beeld was bij de verkoop van de staatspanden, omdat hun cliënt ten tijde dat de strafbare feiten werden gepleegd, met verplicht verlof was. Klein kwam wel tot de conclusie dat Kromosoeto tijdens zijn verplicht verlof, wel betrokken was bij de transactie van de panden, omdat hij zijn werkzaamheden in mei 2020 wederom hervatte, en zijn functie als directeur van de SPSB nimmer was kwijtgeraakt. “Gelet op de functie die Kromosoeto toen bekleedde, was hij wel op de hoogte van de wettelijke bepalingen die in het bankwezen gelden”, aldus Klein.
Ex-minister van Financiën Hoefdraad, had Kromosoeto namelijk benaderd voor het verrichten van handelingen, onder ander een of meer hypotheken te vestigen in opdracht van Hoefdraad, waarbij hij ook actief betrokken geraakte bij de uitvoering. Klein voerde ook aan, dat Kromosoeto een enorme bijdrage heeft geleverd bij deze nadelige transacties voor de Centrale Bank van Suriname (CBvS) en kwam hierdoor tot de conclusie, dat Kromosoeto wel betrokkenheid had bij de nadelige handelingen, c.q verkoop van staatspanden.
Robert Putter
Rechter Maytrie Kuldipsingh heeft februari 2021 Kromosoeto, geconfronteerd met getuigenverklaringen van onder andere Harampersad Kalloe, onderdirecteur van de SPSB over de declaraties van consultant Robert Putter. Hij verklaarde dat Putter bedragen van USD 9.000 tot USD 10.000 per maand ontving die niet onderbouwd waren. Volgens Kromosoeto, waren de declaraties die hij ontving van Putter, een urenverantwoording die gebonden was aan specifieke projecten. Kalloe merkte op, dat hij als waarnemend directeur tijdens de afwezigheid van Kromosoeto, het bedrag van Putter drastisch had verminderd naar USD 3.000. Hij getuigde dat de ex-SPSB-directeur een grote sponsor was van de staat, want Kromosoeto heeft zijn medewerking verleend voor het taxeren van andere overheidspanden voor de staat. De taxatierapporten zijn volgens Kalloe, betaald door SPSB.
Voor het uitvoeren van transacties van de overheidspanden is in opdracht van de toenmalige minister van Financiën, een lege NV opgericht. Hoofdofficier van Justi-tie Klein concludeerde in haar requisitoir van mei 2021, dat Kromosoeto een bewuste samenwerking met Putter, en Hoefdraad is aangegaan, en dat zulks nadelige gevolgen voor de economie van Suriname heeft gehad. De zaak-Kromo-soeto staat ook in verband met het strafrechtelijk onderzoek tegen Van Trikt en Hoefdraad die voortvluchtig is. Kromosoeto is van mening, niet mee te hebben gedaan aan een organisatie, die als doel had om een misdrijf te begaan. Klein verklaarde tevens, dat Kromosoeto geen eigen verantwoordelijkheid nam, maar juist ondersteuning aan Hoefdraad verleende. Volgens Klein heeft Kromosoeto een email gericht aan Hoef-draad en Van Trikt, om de onroerende goederen, royalties van de CBvS te verkopen.
Eigen bedrijf Kromosoeto
Multi Electrical System N.V. (MES) is het bedrijf waarvan Kromosoeto de eigenaar is. Het bedrijf werd onder de regering Bouterse grote projecten gegund. Het ging hierbij om projecten in het kader van het aanbrengen van elektrotechniek (ontwerp en bouw) voor de Centrale Bank van Suriname, het Academisch Ziekenhuis Paramaribo, het Diakonessenhuis, en het ‘s Lands Hospitaal. Daarnaast heeft het bedrijf MES ook constructies vervaardigd voor elektrische installaties in commerciële en overheidsgebouwen, onder andere het Presidentieel Paleis, EBS N.V. en diverse EBS-onderstations, het Nationaal Archief, MNO Vervat, de aankomsthal Zanderij, Staatsolie (TCF), het Rode Kruis en de Hakrinbank. Naar verluidt is het onduidelijk of er überhaupt aanbestedingen zijn geweest voor deze projecten, zodat er gelijke kansen waren voor lokale en internationale aannemers. Volgens informatie van de krant, heeft het bedrijf van Kromosoeto dik verdiend aan onder meer installaties van de EBS.