De procureur-generaal (PG) moet de verzoeken om financiële inlichtingen aan de Financial Intelligence Unit van Suriname (FIUS) en het Financieel Opsporingsteam (FOT) initiëren en moet de goedkeuring van de Officier van Justitie (OvJ) krijgen, voordat andere relevante informatie kan worden opgevraagd.

“Er is een wachttijd van twee tot drie weken om de gevraagde informatie te ontvangen, en dat kan de efficiëntie van de FOT bij het uitvoeren van zijn onderzoeken aantasten. Deze inefficiëntie zou kunnen zijn verergerd als bij de ontvangen informatie verdere verzoeken worden genereerd, wat vaak het geval is met financiële onderzoeken”, aldus het Mutual Evaluation Rapport (MER) van de Caribbean Financial Action Task Force (CFATF), waarin onlangs 40 aanbevelingen zijn gedaan aan Suriname hoe de AML/CFT-maatregelen het best geïmplementeerd kunnen worden.

“De implicaties voor middelen bij de FOT, waarbij het personeel was teruggebracht van zeven naar vier, en het gebrek aan training in het gebruik van financiële inlichtingen, hebben een nadelig effect gehad op de capaciteit van de afdeling om haar taken uit te voeren, resulterend in verzoeken aan de FIUS voor slechts 17 of 4 procent van de totale 415 verzoeken, en een algemene snelle afname van verzoeken om andere relevante informatie.”

Toegang tot informatie

Het gebrek aan toegang tot bronnen van overheidsinformatie heeft een negatieve invloed op het vermogen om haar financiële inlichtingenproducten te verrijken, waardoor het beoordelingsteam van het CFATF dit overwogen heeft als een grote tekortkoming in het proces, dat ook een negatief-effect heeft op de FIUS’ operationele en strategische analyse en haar bijdrage aan de ondersteuning van de operationele behoeften van de bevoegde autoriteiten, vooral de FOT. “Suriname heeft niet aangetoond dat het de bestaande samenwerking tussen bevoegde autoriteiten vergemakkelijkt en de uitwisseling van financiële inlichtingen en andere relevante informatie. Opmerkelijk is dat er geen directe communicatie tussen de FIUS en de KPS is. Ook is de FIUS geen partij bij de briefings van de OvJ en de FOT bij de bespreking van het Financial Intelligence Report (FIR’s)”, stelt het CFATF.

Ook is uit het CFATF-rapport naar voren gekomen, dat Suriname het systeem voor het identificeren en onderzoeken van potentiële ML-zaken centreert rond de doorverwijzing van vermogenscriminaliteitszaken naar de FOT en in opdracht van het Openbaar Ministerie (OM) onderhoudt. “Hoewel er andere basisdelicten zijn, waarnaar wordt verwezen in het memorandum van de FOT, het belangrijkste basisdelict voor ML in Suriname is drugshandel. In de afgelopen vijf jaar heeft de FOT 56 ML-onderzoeken uitgevoerd met twee succesvolle vervolgingen. Deze twee onderzoeken zijn gestart in opdracht van de PG. Geen parallelle financiële onderzoeken werden uitgevoerd.”

ML-onderzoek

In Suriname worden onderzoeken van ML-zaken gecentreerd rond de Afdeling Zware Criminaliteit binnen de onderafdeling Financial Onderzoeks Team (FOT), waaronder de afdeling Narcotica valt samen met overtredingen, fraude en economische delicten (FED), in samenwerking met het Openbaar Ministerie (OM). “Verdachte ML-zaken worden voornamelijk geïdentificeerd aan de hand van de basisdelicten onderzoeken die worden uitgevoerd door de Narcotica-eenheid en de FED. Gevallen waarin wordt vermoed dat het onderwerp van een onderzoek over financiële activa beschikt, worden doorverwezen naar de FOT. Daarnaast worden disseminaties die vanuit de FIUS naar de PG worden gestuurd, doorgestuurd het FOT voor onderzoeken na overleg. Suriname heeft ook laten zien dat het kan overnemen en met succes ML-onderzoeken kan voortzetten die oorspronkelijk zijn gestart door een buitenlandse instantie.”

Bij het OM is er een ML-loket met vier officieren van justitie. Wanneer een FIUS-verspreiding arriveert aan de balie, wordt bepaald of er voldoende aanleiding is voor onderzoek. De FOT wordt uitgenodigd om op kantoor te komen om de zaak te bespreken en vervolgens wordt deze overhandigd aan de FOT die zal het vanaf daar afhandelen.

Dit proces duurt meestal maximaal twee dagen. Het beleid van het Korps Politie Suriname (KPS) is zodanig op ML gericht dat alle vormen van ML worden onderzocht of bestreden, in overeenstemming met de wettelijke verantwoordelijkheden om dit te doen die zijn vastgelegd in het Wetboek van Strafrecht Procedure, onder toezicht van de PG. De FOT is de enige eenheid die onder meer belast is met zaken, onderzoek naar ML en georganiseerde financiële misdaad.

Op afdelingsniveau heeft de FOT diverse trainingen en seminars gevolgd, zowel nationaal als internationaal, op het gebied van ML-onderzoeken. Veel van de ontvangers van die trainingssessies waren echter niet langer toegewezen aan de FOT. Ook zijn er geen grondige of vervolgtrainingen gegeven aan de huidige leden van deze eenheid om hen in staat te stellen ML te identificeren, of om de financiële inlichtingen die ze ontvangen te gebruiken van de FIUS, of om financieel onderzoek te doen.

De FOT is verantwoordelijk voor het beantwoorden van rechtshulpverzoeken waarbij de verdachten geld hebben witgewassen. Deze verzoeken komen binnen bij het ministerie van Justitie en Politie, met de tussenkomst van de PG. Na onderzoek is de FOT verplicht alle verkregen documenten op te sturen naar het OM voor verdere afhandeling en actie. De autoriteiten hebben niet aangetoond, hoe deze bron van informatie is gebruikt om potentiële ML-gevallen te identificeren.