De Financial Action Task Force (FATF) heeft in verscheidene case studies, het verband gelegd tussen geldovermakingen, geldwisselactiviteiten en money laundering. Volgens de FATF is de meest gebruikte methode van money laundering bij wisselingen en overmakingen is ‘smurfing’ oftewel het opbreken van bedragen in kleinere bedragen om zodoende onder de grens te blijven en deze transacties dus niet hoeven te worden gerapporteerd. Deze transacties worden soms binnen 1 dag of over een periode van enkele dagen uitgevoerd, via dezelfde of verschillende agenten.
Eigenaren en agenten
Verder heeft de FATF in haar casestudies geconcludeerd dat direct of indirect eigenaar worden van een geldwissel- of geldovermakingskantoor, een perfecte gelegenheid is voor criminelen om overmakingen te manipuleren en geld wit te wassen. “Deze gevallen zijn uitermate moeilijk voor autoriteiten om te achterhalen. Het hangt ook helemaal af van in hoeverre de Know Your Client (KYC) methodologie door het bedrijf effectief wordt toegepast.
De FATF-studie wijst uit dat in sommige gevallen, bedrijven (wereldwijd) in het bezit waren van criminelen en die gebruikten voor witwasdoeleinden.” Volgens de FATF, kunnen de volgende indicatoren een indicatie zijn van witwaspraktijken van eigenaren:
- Onwilligheid van wisselkantooreigenaren om informatie van cliënten te verschaffen.
- Gebruik van nep ID-kaarten en fictieve namen door cliënten.
- Frequente transacties die net onder de grens vallen, zodat die niet als ongebruikelijk worden aangemerkt.
- De omzetten van het bedrijf zijn ver boven het industrie gemiddelde.
- Verdachte reputatie van de eigenaar.
- Verdachte transacties op de bankrekeningen van eigenaren of het bedrijf.
Illegaal verkregen gelden
Een aantal politionele onderzoeken hebben aan het licht gebracht dat in sommige landen geldovermakingskantoren worden gebruikt als middel om illegaal verkregen gelden wit te wassen. Hiertoe worden gerekend gelden van:
- Drugshandel
- Fraude, voornamelijk IT gerelateerde fraude, zoals phishing (i.e. het versturen van e-mails om mensen onder valse voorwendselen te ‘pakken’ om persoonlijke informatie, zoals passwords en credit card informatie te geven).
- Economische delicten (valsheid in geschrifte, belastingontduiking enz.).
- Mensenhandel en mensensmokkel.
- Diefstal (credit card fraude, valuta-diefstal enz.)
- Smokkel (van tabak, alcohol en wapens).
Eerdere FATF-studies hebben uitgewezen dat de gelden uit de bovengenoemde illegale activiteiten, zoveel mogelijk buiten het bancair systeem worden gehouden en dat het geldovermakingssysteem daarom wordt geprefereerd. De vraag die nu wordt gesteld is: Wat moet er gebeuren op nationaal en internationaal niveau? De volgende maatregelen zijn nodig in het kader van AML/CFT bij de geldwissel- en overmakingskantoren.
- Kennis vergaren van de sectoren, de aangeboden diensten en transactiekanalen. Het blijkt dat in veel landen, autoriteiten geen goed beeld hebben van de sectoren.
- Training en begeleiding. De geldovermakings- en wisselkantoren hebben de kennis niet om AML/CFT-maatregelen te implementeren en moeten begeleid worden.
- Implementatie van Customer Due Diligence (CDD) maatregelen. Veel landen zijn achter op dit gebied.
- Vergunningen systeem. Veel landen hebben nog steeds geen goed wettelijk kader voor geldovermakingen en wisselkantoren.
- Toezicht. Het gebrek aan effectief toezicht op de sectoren maakt de kans op misbruik groter.
- Periodieke bedrijven herregistratie. Dit is nodig om na te gaan als bedrijven niet zijn overgenomen door criminelen.
- Scherp toezicht op de agenten in de sectoren. Gebrek aan streng toezicht op de agenten en subagenten, laat de deuren wagenwijd open voor witwaspraktijken in de sectoren.
- Rapportageplicht. In landen waar de rapportage goed is, worden ongebruikelijke transacties beter aangepakt.
- MOT (Meldpunt Ongebruikelijke Transacties) en vervolging. In gevallen waar het justitieel apparaat een betere informatiestroom heeft, wordt money laundering effectiever aangepakt.
