De president wist volgens de bronnen van de PALU, waarschijnlijk al langer dan twee jaar dat het bij Rosebel Goldmines onrustig was en dat een mogelijke verkoop tot de mogelijkheden behoorde. Maar kennelijk was de regering in een diepe slaap en zag de President de noodzaak om tot actie te komen niet in. Nu een overeenkomst tussen Iamgold en het Chinese bedrijf Zijin reeds op tafel ligt, stelt de President een commissie in “om de op handen zijnde verkoop nader te bestuderen”. Het gaat om de bestudering van onder andere veiligheid, milieu, behoud van arbeidskrachten, overeenkomsten met contracters, juridische en maatschappelijke aspecten. Wat ontbreekt, is een gedegen studie van alle opties hoe Suriname nu zelf eigenaar van het bedrijf kan worden.
GEEN OVERNAME STAAT
De PALU is overigens geen voorstander van een volledige overname van de aandelen van Iamgold door de staat zelf. We zouden eerder moeten denken aan het model waar de PALU al een hele tijd voor pleit. Dat houdt in dat Surinamers die hun geld ‘onwerkzaam’ nu bij de particuliere banken hebben liggen, in de gelegenheid worden gesteld om aandeelhouder te worden bij een nieuwe naamloze vennootschap (NV), die de aandelen van Iamgold overneemt. Bij de studie van de op handen zijnde verkoop van Iamgold, zou nu alle deskundigheid aan tafel gebracht moeten worden. Juristen zouden samen met mijnbouwdeskundigen die leiding hebben gegeven in de sector, ter zake deskundige economen, maar ook financieel krachtige Surinamers, bijeen gebracht moeten worden om een gedegen besluit te nemen. Maar omdat de kracht van deze regering vooral ligt in het faciliteren van ‘Friends and Family’, verwacht de PALU niet dat er een zakelijk besluit genomen zal worden in het voordeel van Suriname.
NIEUW FINANCIEEL INSTRUMENT
Voor de PALU maakt de kwestie Iamgold alleen duidelijk waarom het van belang is dat een nieuw financieel instrument en/of nationaal investeringsfonds ontwikkeld wordt om spaargelden van kapitaalkrachtige Surinamers te mobiliseren voor productieprojecten in de Surinaamse samenleving. Indien dit fonds ontwikkeld zou zijn, zou het geen probleem zijn om door Surinaamse ondernemers verdiende valuta weer in de Surinaamse economie te investeren. Dit zou niet alleen leiden tot meer economische activiteiten, productie en export. Maar tegelijkertijd zou dit een stabilisatie van de Surinaamse dollar, SRD, tot gevolg hebben. Een verdere verarming van het volk zoals die nu plaatsvindt, zou zo tot staan gebracht worden.
SURINAAMSE BELANG CENTRAAL
Nu de verkoop van de aandelen van Iamgold waarschijnlijk niet kan worden vermeden, moet de Surinaamse regering vooral de koper, het Chinese staatsbedrijf Zijin, evalueren. De vraag is of de vele negatieve berichten op het internet over dit bedrijf wel kloppen of dat het gewoon gaat om ‘anti-Chinese’ propaganda. Zelfs bij twijfel zullen zeker van Surinaamse zijde de nodige zorgpunten kenbaar moeten worden gemaakt. Verder zullen nu meer dan ooit de controlerende instituten als NIMOS en het ministerie van Natuurlijke Hulpbronnen (NH), versterkt moeten worden om erop toe te zien dat aan alle overeengekomen voorwaarden wordt voldaan. De regering wordt opgeroepen om hierbij vooral het Surinaamse belang centraal te stellen.