Rosebel Goldmines heeft twee mijnen en Staatsolie Maatschappij is voor 30 procent aandeelhouder in de Pikin Saramacca mijn. Ongeveer twee jaar geleden heeft Staatsolie na onderhandelingen voor 30 procent ingekocht. Volgens de CEO van Staatsolie, Annand Jagesar, wordt goud gezien als een soort hedge voor olie, want als het slecht gaat in de wereld en er minder vraag is naar olie waardoor prijzen dalen, gaat men dan in goud investeren, omdat de goudprijzen stijgen. “Sinds we deelnemen in goud en dat is in Newmont en Iamgold, merken we dat we daarmee inderdaad goed compenseren wanneer de olieprijs laag is. Er is een overeenkomst tussen de Staat Suriname en Iamgold onderhandeld en blijkbaar was 30 procent het maximale dat men daaruit kon onderhandelen. Het bedrag van 30 procent kon de overheid helaas niet betalen en toen is Staatsolie gevraagd of zij interesse had om deel te nemen”, aldus Jagesar. Deze aandelen zijn gekocht tijdens de vorige regering.
‘’Recht en wet gelden nu voornamelijk het contract tussen de overheid en Iamgold, en ook de afspraken tussen Iamgold en Staatsolie. “Iamgold heeft wel het recht om haar aandeel te verkopen, maar vanuit onze zijde kunnen wij eisen stellen aan de partners en dat zij voldoen aan wat wij graag willen zien”, zegt Jagesar. Hij stelt verder, dat er bepaalde eisen gesteld kunnen worden, onder andere dat het bedrijf een reputatie heeft in de sector en in dezen goud weet te winnen op een dusdanige veilige en verantwoorde manier en dat het kan omgaan met het personeel. “Er zal een lijstje komen voor de toetsing als de nieuwe partner voldoet aan de eisen van Staatsolie. De overheid moet namelijk goedkeuren als de overdracht plaats kan vinden”, benadrukt Jagesar.
Nieuwe operators
Advocaat Antoon Karg: “Mijnbouw over het algemeen en goudwinning in het bijzonder, zijn sterk afhankelijk van de bestuurs- en veiligheidscultuur van de betrokken investeerders en belanghebbenden.
In de periode dat Iamgold geopereerd heeft te Rosebel en Saramacca, hebben stakeholders over het algemeen naar tevredenheid aan gezamenlijke resultaten kunnen werken. Zijin is reeds in de regio actief en zal schaalvoordelen kunnen behalen. Tegelijkertijd zijn veiligheid en arbeidsomstandigheden bij iedere nieuwe eindbelanghebbende, vraagtekens. De nieuwe operators nemen het bestel aan collectieve aanspraken over en opereren binnen een context van georganiseerde werknemersbelangen. Handhaving vanuit de overheidsinstanties zal nodig zijn om toe te zien op voortgezette naleving.”
Gemiste kans
Karg is van mening, dat het niet uitbreiden van het eigen Surinaams aandeel, volgens de diverse investeringsopties, een gemiste kans zal blijven. “Daarnaast zijn de financieringsinstrumenten waarbij opbrengsten als zekerheid afgegeven zijn, een blijvende belemmering, voor het optimaal profiteren door de Surinaamse staat. Mogelijk dat conform ‘material change’ in uiteindelijk belanghebbende, een weg naar heronderhandelingen gevonden kan worden, vanwege gewijzigde omstandigheden”, benadrukt Karg.