“De aanpak van de recente wisselkoersstijgingen behelst maatregelen ter beïnvloeding van de vraag- en aanbodzijde van de valutamarkt. Aan de vraagzijde zet de Centrale Bank van Suriname (CBvS, de Bank) de SRD-kasreserveregeling en de OMO’s voort. In het kader van de OMO’s heeft zij, naast de grote beleggers, recentelijk ook het publiek in de gelegenheid gesteld te beleggen in Centrale Bank Certificaten (CBC). Zij biedt aan beleggers een aantrekkelijke rente op SRD-middelen, welke als alternatief geldt voor de aankoop van c.q. vraag naar vreemde valuta. Hiermee worden overtollige Surinaamse dollars gebonden die anders hun weg hadden kunnen vinden naar de valutamarkt voor omzetting in US-dollars of euro’s”, aldus de moederbank in een bekendmaking.

Maximumnorm

Aan de aanbodzijde richt de moederbank zich op de verruiming van het aanbod van vreemde valuta op de valutamarkt door de handhaving van de toezichtsrichtlijn met betrekking tot de maximale vreemde valutapositie der banken. De banken zijn geïnstrueerd om geen excessieve vreemde valutaposities aan te houden en zich te houden aan de maximumnorm die in het kader van het toezicht op banken is vastgesteld door de CBvS. “Deze instructie heeft geresulteerd in het afstoten van vreemde valuta door banken, wat binnen een week gezorgd heeft voor een extra aanbod van miljoenen US-dollars op de valutamarkt. Banken zullen in de toekomst geen overmatige valutaposities meer mogen aanhouden, hetgeen de vraag op de valutamarkt zal verminderen.”

In het verlengde van de toezichtstaken van de moederbank, heeft zij de lokale banken en de wisselkantoren gevraagd naar de methodiek op grond waarvan de vaststelling van de dagelijkse wisselkoersen plaatsvindt, opdat er meer transparantie komt in het proces van prijsvorming op de valutamarkt. Deze informatie stelt de Bank in staat om te toetsen in hoeverre de wisselkoersvaststelling van deze financiële instellingen gebaseerd is op rationele overwegingen en gedegen marktinformatie. “Een wisselkoersvaststelling op basis van niet-marktconforme of speculatieve overwegingen zal niet worden getolereerd. Tevens heeft de CBvS een gerenommeerd buitenlands bedrijf kunnen contracteren voor het transport en de giralisering van contante vreemde valuta, na voltooiing van een zwaar ‘due diligence’ proces. Hiermee zal verdere verlichting worden gebracht in de beschikbaarheid van girale vreemde valuta. Inmiddels is de bij de Bank de afgestorte contante vreemde valuta van banken terstond gegiraliseerd”, aldus de CBvS.

Geldtransporten

“De banken hebben vervolgens meteen girale vreemde valuta verkocht aan importeurs. Deze geldtransporten zullen op reguliere basis worden uitgevoerd. Daarnaast kunnen de banken en de wisselkantoren hun behoefte aan omzetting van contante euro’s naar contante US-dollars kenbaar maken aan de moederbank, waardoor ook deze geldtransporten kunnen worden voortgezet. Valuta-interventie behoort eveneens tot het instrumentarium van de CBvS, maar kan onder het huidig zwevende wisselkoerssysteem pas worden uitgevoerd wanneer er wanordelijke marktomstandigheden zich voordoen op de valutamarkt”, stelt de monetaire autoriteit.  In de operationele sfeer laat de CBvS weten dat er dergelijke omstandigheden zijn gedefinieerd als een bepaald depreciatietempo van de Surinaamse munt gedurende een werkdag. “De valuta-interventie kan uitsluitend geschieden via een veiling en is onderhevig aan een maximumbedrag per dag en ook per kwartaal. Sinds de overgang naar zwevende wisselkoersen hebben de gedefinieerde wanordelijke marktomstandigheden zich niet voorgedaan. Valuta-interventies vanwege de Bank waren tot nog toe derhalve geen beleidsoptie.”

Rol van overige stakeholders

“De bijdrage van de Staat, de Deviezencommissie, de financiële intermediairs en de vragers en aanbieders van vreemde valuta op de valutamarkt is complementair aan de beleidsmaatregelen van de Bank in de aanpak van de wisselkoersstijgingen. Maatregelen van Staatswege, zoals begrotingshervorming (efficiëntere inning van belastingen, loonmatiging, afschaffing van subsidies, privatisering van staatsbedrijven, etc.) zijn van belang om de Staatsfinanciën structureel te verbeteren. De terughoudendheid van exporteurs om het aanbod van vreemde valuta op de valutamarkt te allen tijde te garanderen baart zorgen. Derhalve is de wijziging van de Algemene Beschikking van de Deviezencommissie voor alle exporteurs inzake de verplichtstelling van de verkoop van een deel der exportopbrengsten aan de algemene banken van groot belang. De financiële intermediairs alsook de vragers en aanbieders van vreemde valuta dienen verantwoord marktgedrag te bevorderen, de gang naar de illegale valutahandel te ontmoedigen en de speculatieve elementen in de koersen achterwege te laten.” Tot slot stelt de CBvS, dat de aanpak van de wisselkoersproblematiek een integrale aanpak vergt die gericht moet zijn op de beheersing van de vraag in de economie enerzijds en de verruiming van het aanbod van vreemde valuta anderzijds. “De Centrale Bank van Suriname is verantwoordelijk voor de uitvoering van het algemene wisselkoersbeleid, maar er zijn andere betrokkenen, namelijk de Staat, de Deviezencommissie, de financiële intermediairs en overige deelnemers op de valutamarkt, die direct dan wel indirect invloed uitoefenen op de beleidsuitkomst. Het is derhalve redelijk en billijk om te stellen dat wisselkoersstabiliteit een gedeelde maatschappelijke verantwoordelijkheid is van alle betrokkenen in het valutamarktgebeuren. Dit geldt ook voor de individuele burgers die, anticiperend op een mogelijke wisselkoersstijging, hun spaargeld steeds omzetten in vreemde valuta en hierdoor bijdragen tot een daadwerkelijke stijging van de wisselkoers en een daling van hun eigen koopkracht, alsook van die van de rest van de samenleving! Voor wat de monetaire autoriteiten betreft, is een goede coördinatie tussen het budgettair beleid van de Staat en het monetair beleid van de Bank een noodzakelijke voorwaarde voor wisselkoersstabiliteit.”