Overheid moet onafhankelijke schuldaudit organiseren
In het onlangs door het European network on debt and development, uitgegeven rapport: Dam debt: Understanding the dynamics of Suriname’s debt crisis’, is de situatie in Suriname belicht. Volgens het rapport, is de huidige crisis verergerd door de pandemie en het resultaat van jarenlang wanbeheer van de toenmalige regering. “Om de crisis te overwinnen, is een duidelijk plan van Suriname nodig die de bevolking zal beschermen. Om te beginnen is hiervoor de ontwikkeling van een ontworpen begrotingskader op de middellange termijn rond uitgavenvereisten die in overeenstemming zijn met de verwezenlijking van de Agenda 2030. Op basis hiervan kan de overheid een strategie voor schuldherstructurering vaststellen, die de samenhang tussen het fiscale kader garandeert en schuldhoudbaarheid op lange termijn. In de praktijk impliceert dit een schuldsanering die voldoende fiscale ruimte creëert voor het land om zijn verplichtingen na te komen in de komende tien jaar”, aldus het rapport.
Onafhankelijke Audit
In het rapport wordt ook aangehaald, dat de onderhandelingen met crediteuren gestructureerd dienen te worden. “Om een succesvolle schuldherstructurering te bereiken, moet de onlangs geïnstalleerde regering Santokhi, een reeks complementaire mechanismen implementeren. Deze omvatten de organisatie van een onafhankelijke controle van de overheidsschuld, opname van alle schuldeisers als onderdeel van het herstructureringsproces en een proactieve onderhandeling met het Internationaal Monetair Fonds (IMF). De regering van Suriname zou moeten beginnen met vragen te stellen over de legitimiteit van de schulden die zijn opgelopen door het beleid van de regering Bouterse.” Geadviseerd wordt dat samen met maatschappelijke organisaties, de nieuwe regering een onafhankelijk audit organiseert voor de overheidsschuld. Dit kan volgens het rapport alleen als een instrument dienen om burgers actief te betrekken bij het onderzoeken van de impact van schuldopbouw. “Een schuldaudit heeft het mandaat om tekenen van het illegale, onwettig of verfoeilijk karakter van de overheidsschuld van een land. De audit kan daardoor tot aanvullende resultaten leiden. Hierdoor kan de overheid erachter komen of leningen illegaal, onwettig en /of verfoeilijk zijn. In termen van due diligence, transparantie en verantwoordingsplicht, zullen de bevindingen van de audit kunnen bijdragen in de onderhandelingen van de regering met haar schuldeisers zoals het gebeurde in het geval van Ecuador in 2007.”
Schuldherstructureringsproces
In dit verband dient Suriname ervoor te zorgen dat alle schuldeisers deelnemen aan het schuldherstructureringsproces. In het geval van multilaterale schuldeisers, geleid door de IADB, zou het land moeten doen verzoeken om een stilstand op schuldbetalingen die tenminste duurt tot eind 2021. Deze maatregel moet worden gevolgd door een herprofilering van uitstaande kredieten om fiscale ruimte te bieden aan de komende jaren een economisch herstel ondersteunen. De stilstand en herprofilering van multilaterale kredieten zijn in lijn met het verzoek aan multilaterale organisaties onlangs gedaan door de secretaris-generaal van de Verenigde Naties, Antonio Guterres.
IMF en COVID-19
Parallel aan de onderhandelingen met zijn schuldeisers, Suriname moet een proactieve discussie aangaan met het IMF over het ontwerp van zijn aanpassingsprogramma. Ondanks de relatief kleine omvang van het land, zou het IMF-programma voor Suriname een precedent kunnen scheppen voor andere landen in het post covid-tijdperk. Het zou dus een vergissing zijn om het IMF-programma te gebruiken als een mechanisme om externe schuldeisers van het land te redden. Het IMF-programma voor Suriname moet rond een schuldherstructurering worden ontworpen in overeenstemming met de plannen van de regering het behouden van mensenrechten en de bescherming van de bevolking.
