Ons land bevindt zich al vanaf het jaar 2016, in een economische crisis en wel vanaf het moment dat de Centrale Bank van Suriname, door haar zwaar gekelderde monetaire reserves, niet langer in staat was de wisselkoersen van dollar en euro ten opzichte van de SRD te dicteren en zij zelfs noodgedwongen werd, de wisselkoersen afhankelijk te maken van het mechanisme van vraag en aanbod. Dat wil zeggen dat de koersen werden vrijgelaten en eigenlijk aan de willekeur van de valutabezitters, wie dat ook mochten zijn, overgelaten. Dit had tot gevolg dat de wisselkoersen van de dollar en de euro, een stelselmatige stijging door maakten, waar tot op heden geen verandering in is gekomen. De vraag naar vreemd geld is alleen maar toegenomen en het aanbod stabiliseerde op bepaalde momenten, maar ging ook weer achteruit, hetgeen momenteel resulteerde in stijgingen tot op SRD 17,- voor een dollar en zelfs meer voor de euro, die internationaal zwaarder wordt gewaardeerd dan de Amerikaanse munt.  Heeft allemaal niets te maken met het wel of niet voortbestaan van cambio’s, maar wél alles met monetaire financiering en de depreciëring van de Surinaamse munt. Dit houdt in, de afwaardering van de Surinaamse munt, die is begonnen na het aantreden van regering Bouterse in 2010, toen de wisselkoers voor de dollar nog SRD 2.80,- was  en nu is gestegen naar SRD 17,- Niemand moet winkeliers en supermarktexploitanten de schuld komen geven van de verhoogde prijzen voor goederen. De groot- en kleinhandel die geïmporteerde goederen aan de man brengen, zijn allemaal afhankelijk van de hoogte van de wisselkoersen, die sinds 2016 worden bepaald door vraag en aanbod, waarvan de vraag thans vele malen hoger ligt dan het aanbod. Maar hoe brengen we hier verandering c.q. verbetering in? Dat kan alleen als we meer vreemde valuta, dus dollar en euro als land verdienen en dat geld binnen de economie brengen. Veel politici en economisten hameren al jaren op een verhoging van de productie, maar weinigen zeggen waar, hoe en op welke afzetmogelijkheden, deze verhoogde productie gestoeld dient te zijn. Als we meer gaan produceren slechts voor de lokale markt, zal daar geen vreemde valuta mee verdiend worden. Een verhoogde productie zal alleen soelaas voor de algehele Surinaamse economie, bieden als die op export gericht is. Maar dan moet ons product ook concurrerend kunnen zijn op de internationale markt en ook zullen de afzetmogelijkheden een solide karakter moeten dragen. Als je iets produceert dat ook door een land als Brazilië wordt gemaakt en van goede kwaliteit is, zal het Surinaamse product goedkoper en kwalitatief niet mogen onderdoen voor dat van de Brazilianen. Onze kostprijs moet goed zijn en het product van goede kwaliteit. Ook zullen we rekening moeten houden met de obstakels c.q. beschermende maatregelen die vaak gelden op vreemde markten. Veel landen beschermen hun eigen bedrijven en werknemers, door zware importtarieven toe te passen op goederen die ze ook vervaardigen. Dus verhogen van een productie en de export die daarmede wordt beoogd, moet zeer goed bestudeerd worden, alvorens geld te verkwanselen aan haar opvoering. Dat Suriname zelf meer vreemd geld moet gaan verdienen, staat als een paal boven water, want we hebben tot nog toe een importeconomie, die dringend verlegen is om valuta die de zaak drijvende moeten houden. Hoe op korte termijn veel meer dollars en euro’s binnen zullen moeten stromen, daar heeft vrijwel niemand snel een gepast antwoord op. Investeringen van lokale ondernemers en buitenlanders aanmoedigen is zonder meer een goede zaak, maar dan moet  het vertrouwen in het politiek bestuurlijke, zeker verder toenemen. De investeerder moet wél de garantie hebben dat zijn investering op het juiste moment en plaats wordt gepleegd en de ingezette penningen een behoorlijk rendement tot gevolg zullen hebben. Dat er hard moet worden gewerkt aan het afbouwen en uiteindelijk stopzetten van de monetaire financiering, behoeft geen betoog, want met het voortzetten van de geldschepping zoals die momenteel plaatsvindt, zal men de wisselkoersen zeker niet onder controle kunnen houden, laat staan stabiliseren.