Met de kracht van sociale media kan het twee kanten op. Bij het zien van de beelden van de vreselijke doorligwonden die ik in de app zag, kon ik niet opmaken wat het geval was. Maar ik heb ze direct gedeletet; ik verdroeg het niet om ernaar te kijken. Het erbij horende verhaal over vermeende misstanden bij het Blauwe Nest, trof mij in het hart. Een vrouw die daar voor revalidatie was aangekomen met een kleine doorligwond na een heupoperatie in het Academisch Ziekenhuis Paramaribo, moest na twee weken met spoed daar weggehaald worden vanwege grote doorligwonden, zo werd in de app gemeld. Er zit aan dit verhaal mogelijk ook een andere kant. Het bericht zou gelanceerd kunnen zijn door iemand die het Blauwe Nest schade wil berokkenen. Beide scenario’s zijn denkbaar en even laakbaar.

Met enige regelmaat komen misstanden over wantoestanden op plaatsen waar de meest kwetsbare landgenoten verblijven in de publiciteit. De ene keer gaat het om kinderen in tehuizen. Wie herinnert zich niet de aangrijpende verhalen van kinderen die wegliepen bij Stichting Hoop voor Kinderen. En dan was er ook de abominabele staat waarin de keuken van Huize Albertine werd aangetroffen. Het gaat steeds weer om kwetsbare kinderen en senioren voor wie de overheid een verantwoordelijkheid heeft.

Steeds als de incidenten aan het licht komen, is er even maatschappelijke opwinding en daarna ‘business as usual’. En zo wordt er gedweild met de kraan wijd open. De vloer wordt nooit droog: kwetsbare mensen blijven lijden door falend toezicht. Af en toe kraait er even een haan naar, maar daarna begint de dag weer en schijnt de zon.

Er is geen sprake van structureel aanpakken van de problemen. En in beeld komen alleen de incidenten die toevallig ontdekt worden door deze of gene. Wij hebben geen weet ervan hoeveel leed en onrecht nog meer onder de oppervlakte schuil gaat. Of willen wij het niet weten? Immers, omdat er geen structureel toezicht is, weet niemand wat er zich allemaal afspeelt. De verantwoordelijke overheid kan of wil het waarschijnlijk ook niet weten, want die doet geen adequate pogingen om deze kwestie structureel aan te pakken, terwijl het instrumentarium om dat te doen, wetgeving, er inmiddels wel is. Kennelijk is er dus een breed besef voor de noodzaak om vorm te geven aan het toezicht houden op dergelijke voorzieningen, want er is een wet gekomen die dit mogelijk maakt: de Wet Toezicht op Sociale Opvanginstellingen

Feit is dat er geen toezicht is op dergelijke instellingen. Al is er een raamwet, er wordt geen vorm gegeven aan de uitvoering en handhaving van deze wet. Het gevolg hiervan is dat we steeds te maken hebben met ernstige incidenten die het welzijn en de gezondheid van de meest kwetsbare burgers uit onze samenleving in gevaar brengen.

Het is de hoogste tijd dat hier verandering in komt. De overheid heeft tot taak haar kwetsbare burgers te beschermen. Niet alleen op papier. Met transparant en goed georganiseerd toezicht op de voorzieningen waar deze kwetsbare burgers verblijven, kan zij vormgeven aan deze belangrijke taak.

Het is onacceptabel dat alweer een aantal jaren nadat de wet is aangenomen, nog steeds zo onzorgvuldig omgegaan wordt met het toezicht op de voorzieningen. De gevolgen van deze nalatigheid blijven dan ook niet uit met veel leed tot gevolg. Het adequaat uitvoeren en handhaven van de Wet Toezicht op Sociale Opvanginstellingen, moet dan ook prioriteit krijgen. Het zou blijk geven van enig moreel besef. Het gaat om een gemeenschappelijk belang en alle politieke partijen moeten zich verenigen voor het afdwingen van het gedegen vorm geven aan de controle op sociale opvanginstellingen. Het betreft immers een belang dat ver boven partijpolitiek uitgaat.

Het is een gemeenschappelijk belang en de overheid dient het voortouw te nemen bij de bescherming van haar meest kwetsbare burgers. Iedereen heeft een moeder, vader, oom of tante die oud is en mogelijk op enig moment zorg behoeft. Iedereen, u ook, wordt oud!

De gemeenschap moet geïnformeerd worden over de stand van zaken nu, en daaraan gekoppeld moet een uitvoeringsplan ter verbetering van de situatie gepresenteerd worden. Dit plan dient in te spelen op geconstateerde nalatigheden die misstanden mogelijk maken.

De volksvertegenwoordiging heeft de verantwoordelijkheid en plicht erop toe te zien dat dit gebeurt. Immers, mensenrechten zijn in het geding.

Het moreel gehalte van een samenleving wordt weerspiegeld in de wijze waarop zij zich bekommert om de meest kwetsbaren!

Drs. I .H. Verwey,

WeCare Suriname