De geldzending van 19,5 miljoen euro van DSB, Hakrinbank en Finabank die via de Centrale Bank van Suriname (CBvS) verscheept is naar het buitenland verkeert nog steeds onder beslag van de Nederlandse justitie.
Volgens Eblein Frangie, voorzitter van de Bankiersvereniging tevens de directeur van Finabank, zijn de maatregelen die momenteel door onze banken getroffen worden echter het resultaat van een internationale focus op het tegengaan van witwassen en terrorismefinanciering. Internationaal worden de regels voor banken steeds strenger door toenemende compliance vraagstukken.
Ook de Centrale Bank van Suriname voert een strikt toezichtsbeleid en bereidt zich voor op internationale audits. De banken brainstormen regelmatig met de Centrale Bank van Suriname en de behoefte is ontstaan om intensiever in overleg te gaan over de aanpak van met name het tegengaan van witwassen en het stimuleren van giraal betalingsverkeer. Banken hebben reeds hun regels stringenter gemaakt op het vlak van de onboarding van klanten en de contante transacties. Een van de nieuwste maatregelen van banken is dat kosten in rekening gebracht worden voor contante transacties.
Frangie legt uit dat vanwege aanscherping van compliance maatregelen niet alleen klanten, maar transacties en producten van de banken gecategoriseerd worden in verschillende risico categorieën.
Kastransacties worden bijvoorbeeld getypeerd als hoog risico transacties, waardoor veel werk vereist is om de juiste controles uit te voeren. “Banken zijn poortwachters van het financieel systeem en moeten zorgen dat het financieel systeem integer blijft, onder toeziend oog van de centrale banken. Op het moment dat wij onze functie niet goed kunnen vervullen, lopen wij kans dat er bijvoorbeeld drugs- of terrorismegeld het systeem binnenstroomt. Elke specifieke bank is verantwoordelijk voor zijn poortwachters functie op het moment dat er een kastransactie wordt aangeboden bij een bank en het geld daarmee in het systeem kan komen”, benadrukt Frangie. Nadat opgemerkt was dat het aantal contante transacties toenam en tegelijkertijd het risico van de externe omgeving waarin de banken functioneren toenam, is besloten stringenter te worden bij het onboarden van nieuwe klanten en bij het accepteren van transacties. Het in rekening brengen van kosten is een manier om klanten te demotiveren om contante transacties te doen en om een deel van de extra kosten voor maatregelen, af te dekken.
Op de vraag of de kosten die in rekening gebracht worden niet oneerlijk zijn, zegt Frangie dat het pas oneerlijk zou zijn als de klanten geen alternatieven waren geboden. Tevens zou het ook niet eerlijk zijn om klanten die al zoveel mogelijk giraal en digitaal bankieren, laten betalen voor klanten die niet werken aan de overstap naar giraal bankieren. Zo kunnen klanten hun transacties doen via een ATM, POS apparaat, online- en mobile banking en via cheques. De kosten hebben volgens hem geen effect op klanten die gebruik maken van de alternatieven. Het onderzoek naar geld dat witgewassen wordt begint bij de front officer die in contact is met de klant. Deze worden getraind in het herkennen van ongebruikelijke transacties en op het identificeren van mensen die het systeem willen misbruiken mede op basis van een actueel klantdossier. Vervolgens gaat de compliance afdeling na of het profiel van de klant binnen het beleid past van de bank. Thans worden regelmatig reviews van de dossiers ge-daan, waarbij wordt nagegaan of de transacties van de klant overeenkomen met het transactieprofiel dat de klant heeft gegeven. Klanten gaan daarom ervaren dat er contact door de bank wordt opgenomen voor het aanleveren van stukken en informatie om het klantdossier te actualiseren.
Voor het bankwezen zijn de meeste wetten en regels al aanwezig. Volgens Frangie moet alleen worden toegezien op de striktere handhaving van deze wetten en regels. Een van de noodzakelijke aspecten om te zorgen dat we voldoen aan wet- en regelgeving is dat de vierde ronde van de National Risk Assessment aankomt om vast te stellen of de IML en ICFT regelgeving voor de handhaving en het houden van toezicht financiële instellingen uitgevoerd wordt. Het handhaven van de regelgeving is ook van groot belang , omdat correspondent banken, de grote buitenlandse banken waarmee de lokale banken een verbinding hebben, met argusogen naar de lokale banken kijken. De handhaving van de IML en ICFT richtlijnen is belangrijk zodat het systeem integer wordt gehouden. “Als we niet door de assessment komen lopen we het risico om relaties met het buitenland te verliezen en zo financieel geïsoleerd te worden”, zegt Frangie.
Met de Centrale Bank is afgestemd, dat er awareness campagnes komen waarom banken de noodzakelijke maatregelen nemen. In het bestuursprogramma 2018-2019 van de Bankiersvereniging is ook opgenomen dat beter met de samenleving gecommuniceerd zal worden. Zo worden er interviews met de media gehouden en komen er infomercials voor klanten met uitleg over de nieuwe maatregelen.
Daarnaast zet de bankiersvereniging een website op met daaraan gekoppeld sociale media pages om de samenleving te informeren.

door Priscilla Kia