Suriname heeft een sterk rechtssysteem, welke voldoet aan internationale standaarden. Echter laat de naleving van de grondwet te wensen over, door de keuzes die gemaakt worden door de overheid. Dit zegt Harish Monorath, deken van de Surinaamse Orde van Advocaten, in gesprek met De West. Monorath haalt aan, dat gezien wij richting een ‘fail state’ gaan, we op diverse gebieden achteruitgang merken, dit zal ervoor zorgen dat aflossingen en rente moeilijk betaald zullen kunnen worden. “Tot nu toe heeft Suriname wel al zijn schulden kunnen aflossen, hoe moeilijk dat ook was. Maar de samenleving is verder aan het verarmen”, haalt hij aan. Gezien we richting een ‘fail state’ gaan, knipt de overheid volgens Monorath in bepaalde zaken die de rechtsstaat schaden. Dit geeft de recente degradatie van Suriname aan op de ranglijst van landen met de beste rechtssystemen. Suriname is met 10 plaatsen omlaag gegaan.

Hij geeft bijvoorbeeld aan, dat burgers er niet op kunnen rekenen dat bij een rechtszaak er binnen de normale periode een beslissing wordt genomen, waardoor de burger het gevoel heeft dat het recht, waarvoor hij naar de rechter is gestapt, niet is gediend. Dit zorgt ervoor dat het geloof in de rechtsstaat is gaan wankelen.

Zo haalt Monorath aan dat zaken die normaal binnen twee maanden afgrond moeten worden, soms pas na twaalf maanden behandeld worden.

Monorath zegt dat de regering weinig prioriteiten stelt om te werken aan de verbetering van de rechtsstaat. Er wordt bijvoorbeeld weinig werk verricht om corruptie te bestrijden. De Anticorruptiewet kan tot nog toe niets bewijzen, volgens hem. Hij zegt ook dat de overheid ervoor kiest geen transparant beleid te voeren, wegens haar beleidsinzichten. Ook zegt hij dat bij gronduitgifte er veel corruptie plaatsvindt door politici en die beroepen zich op de wet dat eenieder een stuk grond mag aanvragen. Echter trekken zij volgens hem gronden naar zich toe omdat ze in die positie zijn. Ook haalt hij aan dat gronden van burgers ingetrokken worden en als zij vragen om rekenschap vragen, krijgen zij geen antwoord krijgen.

Verder zegt hij dat de overheid volledige bemoeienis heeft, daarmee bedoelt hij bemoeienis in de productiesector. Hij wijst erop dat goud, olie, stroom en water, allemaal in handen zijn van de overheid. Dat maakt dat de burgers onderschikt zijn aan de overheid voo5r wat de productiesector betreft. Volgens hem kiest de overheid er bewust voor niet te investeren in het bestrijden van corruptie. “Dat heeft de regering bewust gedaan”, benadrukt hij.

Wat betreft mensenrechten, wordt er ook weinig tot niets gedaan, volgens Monorath. Hij wijst erop dat internationale organisaties keer op keer hebben gewezen waar wij op moeten letten en wat verbeterd moet worden. Echter doet de overheid niets aan de adviezen van dergelijke organisaties.

“Misschien merkt de samenleving niets ervan, omdat we al een geruime tijd hierin zitten”. Ook Maar zullen buitenlandse investeerders wel tien keer nadenken alvorens ze hier komen investeren, gezien we richting ‘fail state’ gaan. Ook zullen andere landen steeds hogere eisen gaan stellen om visums te verlenen aan Surinaamse burgers. “De overheid zal ervoor zorgen dat er geen vrij verkeer van mensen en goederen zal kunnen plaatsvinden tussen Suriname een bepaalde landen”, zegt hij.

De advocaten zijn zeer bezorgd over het rechtssysteem in Suriname. Hoewel De nationale Assemblee (DNA) al veel wetten maakt, raadt Monorath hen aan om meer wetten te maken. “Er moeten randvoorwaarden gecreëerd worden en de grondwet moet nageleefd worden.” Monorath benadrukt dat DNA de eindverantwoording heeft, gezien zij belast is met de goedkeuring. Daarom roept hij DNA-leden op erop toe te zien dat er wetten komen die van belang zijn, om te voorkomen dat we verder degraderen op de ranglijst van landen met de beste rechtssystemen.

door Richelle Mac-Nack