Afgelopen zaterdag, op de Dag van de Aarde, vroeg bisschop Karel Choennie om eerbied te hebben voor Gods schepping en de menselijke gezondheid. Hij heeft hierbij een brief geschreven aan de voorzitter en de leden van De Nationale Assemblee om aandacht te vragen voor het gevaar van kwikvergiftiging in ons land. Choennie begint zijn brief met: “God heeft deze wereld heel speciaal voor ons geschapen, niet enkel opdat wij een gezond leven kunnen leiden, maar om te zorgen voor het milieu ten behoeve van zijn kinderen van alle toekomstige generaties. Hij heeft het gewild dat de gezondheid van zijn volk en die van het milieu innig en onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. Daarom eren wij Hem door zorgvuldig om te gaan met de grond waarvan wij leven en waarop wij ons voedsel verbouwen, het water dat wij drinken, de rivieren – waar alle vissen wonen – die ons voedsel verschaffen, en de lucht die wij inademen. De aarde waarop wij wonen houdt ons in leven, dus omgekeerd moeten wij het ook in leven houden”.  In ons land worden ons milieu en onze gezondheid vergiftigd door de goudwinningsactiviteiten.

Kwik is een metaal dat niet vergaat, het blijft in de atmosfeer. Voor elke kilogram goud die er gewonnen wordt, wordt er 1 kilogram kwik in de natuur geloosd. Ongeveer 55% van het kwik wordt in de lucht opgenomen en 45% komt terecht in de rivieren en kreken, met als gevolg verontreiniging van water, bodem en vissen. De 55% van het kwik dat in de lucht terecht komt, verdampt en komt in de regenseizoenen terug op aarde via neerslag.

Binnenlandbewoners

Kwik vergiftigt niet alleen de natuur, maar ook de mensheid. Vooral de binnenlandbewoners die veel vis eten, lopen gevaar. Zwangere vrouwen en hun ongeboren kind zijn het meest kwetsbaar voor kwikvergiftiging. De symptomen zijn zodanig dat je ze niet direct doorhebt. Het kind kan in een latere fase van het leven last krijgen van trage groei, lage intelligentie of pijnen. Dit zijn algemene symptomen die niet specifiek symptomen van kwikvergiftiging zijn. De eersten die besmet raken, zijn de kleinschalige goudzoekers. Choennie denkt dat ze zich niet bewust zijn van het feit hoe gevaarlijk het is voor mens en natuur. De percentages zijn ver boven wat toelaatbaar is. Duizenden jaren geleden was het al bekend dat kwik schadelijk is. In ons land is een verbod op de import van kwik, maar geen verbod op het gebruik ervan. Choennie vertelt dat de kerk in 2010 hiertegen heeft geprotesteerd. ”Er zijn alternatieve manieren voor kwik om goud te winnen, maar we zijn nu zeven jaar verder en er is nog steeds niks veranderd. Ik heb het laatst onder de aandacht gebracht van de president en hij zei dat er vooral een probleem is op de controle. Er is nog geen wet om het te verbieden. Het moet toch niet zo moeilijk zijn om een wet aan te nemen. Laat ze dan zelf onderzoek doen naar  hoeveel mensen er besmet zijn. Laat er ook metingen in de stad zijn, want daar wordt ook goud verwerkt.”

Stad

Ook in de stad krijgen we te maken met kwikvergiftiging. Zo staat er in de Mahonylaan, dichtbij een kerk, woonhuizen en een ziekenhuis, de zoveelste goudbranderij met een zeer aanzienlijke kwikuitstoot. Choennie vervolgt: “We hebben al vanaf het begin hier krachtig tegen geprotesteerd, maar de vergunningen blijven gegeven worden. Er moeten regelmatig metingen verricht worden. Ook is het beter als de goudverwerking uit voorzorg verwezen wordt naar een speciaal ingericht industriegebied. Maar dit is alsnog schadelijk, want het komt met de neerslag weer omlaag en wordt weer opgenomen in de voedselketen.”  Op de schoorstenen van de goudbranderij aan de Mahonylaan, zijn zoals bij bijna alle goudbranderijen, geen filterinstallaties geplaatst.

Choennie begrijpt niet dat de regering hier zo laks mee omgaat. “Er gaat niks boven volksgezondheid. Je kunt nu de voordelen hebben van het goud, maar de goudprijs kan ook ineens helemaal wegvallen. Het kwaad dat al is aangericht, blijft voortduren. Als wij ons hebben verplicht om de milieuwetten te aanvaarden, dan moeten we er ook echt werk van maken.”

In zijn brief schrijft Choennie dat er uit recent onderzoek in de rivieren en onder de mensen nabij ambachtelijke goudwinningsgebieden in het binnenland van Suriname, wetenschappers hebben vastgesteld dat de rivieren verontreinigd zijn met kwik. ”De vissen, die in de rivieren leven, zijn ook verontreinigd en thans is kwik ook aangetroffen in zwangere vrouwen en kinderen, in hoeveelheden die een ernstige bezorgdheid voor de gezondheid oproepen. Bijna alle vrouwen, die getest zijn, hadden in hun lichaam zodanige hoeveelheden kwik, dat die niet alleen schade toebrengen aan henzelf, maar ook aan de hersenen van hun ongeboren kinderen. Deze en andere gruwelijke effecten van het onverantwoord delven van goud – die de beleidsmakers van ons land niet onbekend zijn – nemen helaas steeds meer toe. Het onvermogen en de onwil om de naleving van wetgeving op dit gebied te controleren, plaatst ons voor het grote gevaar dreigt dat wij afstevenen op een ernstige ecologische, maar bovenal menselijke ramp”.

Bewustwording

Volgens Choennie zijn de mensen niet op de hoogte van de gevaren. De mensen in het binnenland moeten bereikt worden in het Portugees, dus heeft Choennie zijn brief ook in het Portugees vertaald. “Ik hoop dat het via de Portugese radio mensen in het binnenland bereikt. Deze mensen zijn vaak analfabeet en kunnen niet lezen. Er zijn radiozenders speciaal gericht op het binnenland in andere talen. Zij kunnen boodschap overbrengen. Hoeveel artikelen we in de stad ook schrijven, het dringt daar niet door. Kwik vernietigt de natuur, de mens, het vernietigt ook de waarden en normen die een ieder heeft.” De mensen die starten met kleinschalige goudwinning, moeten veel geld investeren in al de apparatuur die er voor nodig is. Het werk is erg zwaar en ze maken lange dagen. “Ik vind dat we op een veel duurzamere wijze moeten omgaan met de natuur, de natuurrijkdommen die we hebben en echt gaan kijken naar bronnen die zichzelf vernieuwen.”

Choennie hoopt dat er genoeg werkgelegenheid in de houtsector is om mensen uit de goudsector te halen. Een houtzagerij of een meubelfabriek. De mensen in het binnenland zijn erg creatief en zouden meubels kunnen maken. Dit vraagt omscholing, maar tegelijkertijd kan het ook meer menselijke aspecten bevorderen. Je kunt geregelde werktijden hebben als je een houtzagerij of meubelfabriek hebt. En je hebt een zekere afzet.”

door  Nadine Kip