De spanningen in Frans-Guyana zijn momenteel om te snijden, sinds vorige week hebben verschillende groepen, aangevoerd door de 500 Frères, besloten hun acties op te voeren. Zij protesteren tegen de explosieve toename van geweld in Frans-Guyana en beschuldigen daarbij onder andere de Surinaamse staat. De spanningen zijn zodanig opgelopen dat de Franse minister van milieu, haar bezoek heeft moeten inkorten. Het Surinaams consulaat werd bestormd en vandaag, de dag van de lancering van een Ariane 5 raket, werd de toegang tot het ruimtevaartcentrum geblokkeerd. De opstandige groep heeft besloten om het heft nu in eigen handen te nemen. Het is al een tijdje onrustig in ons buurland Frans-Guyana. Al een paar jaren heerst er bezorgdheid over de criminaliteit in haar algemeenheid. De Fransen voelen zich beroofd van hun rechten op hun eigen grondgebied. Jaren zijn hun protesten onaangehoord gebleven: illegale visserij door Brazilianen, Guyanezen en Surinamers in Franse wateren, vervuiling van de Marowijnerivier door gouddelving langs de Surinaamse oever, illegale goudwinning door Brazilianen en Surinamers op Frans grondgebied, toename van drugssmokkel, geboortes in Frans-Guyana van Surinamers die gericht zijn op verkrijging van Franse staatsvoorzieningen, de ‘onwil’van de Surinaamse staat om het 2km veiligheidsverdrag te ratificeren…, zijn slechts enkele zaken die bij de inwoners van Frans-Guyana de keel uithangen.
Er is de laatste maanden ook een explosieve toename van geweld te constateren. Zo zijn er de vorige maand in 4 weken tijd, 4 mensen vermoord. En volgens de Fransen is dat onder andere te wijten aan de illegale immigratie van Surinamers, Guyanezen en Haïtianen. Genoeg is genoeg, vindt men in Frans-Guyana. Enkele weken geleden is in Frans-Guyana de groep 500 Frères opgericht, oftewel de 500 broeders. Gestoken in het zwart, met bivakmutsen op, lopen deze mannen door de straten van het Franse departement hun boodschap te verkondigen: “Wij laten de boeven een koekje van eigen deeg eten. Zij moeten bang zijn, niet wij”, is de leuze van de groep. De groep heeft gelijk de ondersteuning gekregen van bijna de gehele Frans-Guyanese gemeenschap. Als eerste was het hun doel de boodschap duidelijk te maken, maar indien er niet wordt geluisterd, zullen zij het heft in eigen handen nemen en de criminaliteit met geweld en intimidatie aanpakken. Die stap lijkt deze week te zijn aangevangen.
Eind vorige week kwam de minister van milieu, Segolene Royal op bezoek in Frans-Guyana om een oplossing te vinden voor de op te zetten mijnbouwactiviteiten en tegelijkertijd ook voor de bescherming van het milieu. Op zaterdag zou de brug tussen Brazilië en Frans-Guyana, over de Oyapock worden ingewijd. Maar op vrijdag kwamen de 500 Frères in actie. De consulaten van Suriname, Haïti, en Guyana werden belaagd. Er werd gelijk geëist dat alle gevangenen uit die landen worden gerepatrieerd. Tegelijker-tijd werd een internationale meeting verstoord door dezelfde groep. Angstig en ge-schrokken moesten vertegenwoordigers van 25 staten meemaken hoe de zaal werd bezet door de gemaskerde mannen die hun boodschap duidelijk wilden maken aan de Franse minister.
Segolène heeft haar bezoek direct ingekort en is diezelfde avond vertrokken. De heer Dikan, die ook aanwezig was in de zaal, bleef wat kalmer, omdat hij de gebeurtenissen in Frans-Guyana op de voet volgt.
Rodolphe Alexander, de voorzitter van de Frans Guyanese territoriale collectiviteit, bevond zich op dat moment tussen wal en schip: “Ik ondersteun de acties van de groep, want ook ik heb een goede vriendin verloren door de criminaliteit, maar het bestormen van het gebouw gaat mij echt te ver. Mensen die niet wisten waar het om ging, zijn getraumatiseerd geraakt.”
De groep verdedigt haar standpunt:
“Nu willen wij resultaten zien. Als de préfet en de staatsfunctionarissen zeggen dat zij zich terugtrekken, dan hebben wij het recht om vanaf vandaag in actie te komen, angst moet nu van kamp veranderen.”
Naar verluidt heeft de consul van Suriname de groep vrijdag ontvangen en toezeggingen gedaan, die naar tevredenheid waren van de 500 Frères. Wat die toezeggingen inhouden, is nog onbekend, maar die zullen zeker gaan om de belangrijkste eis, namelijk dat alle Surinaamse gedetineerden, tevens de grootste groep in de gevangenis van Rémire dichtbij Cayenne, hun straf uitzitten in Suriname.
Vandaag werd in Frans-Guyana het kookpunt bereikt. Heel Frans-Guyana ligt plat. De gehele gemeenschap is in opstand. Gisteren begon het met een onschuldig protest van werknemers van een dochteronderneming van het ruimtevaartcentrum te Kourou. Die eisten betere arbeidsvoorwaarden. Vandaag liep het protest uit op een massademonstratie. Het elektriciteitsbedrijf EDF, de transporteurs, de houtverwerkers, de CMCK, landbouwers, vissers, de 500 Frères participeerden. Allemaal hebben met hun leden op verschillende plaatsen barricades opgeworpen. Frans-Guyana ligt plat, en volgens de laatste informatie, vinden er botsingen plaats tussen de gendarmerie en demonstranten. Op de live streaming is te zien hoe traangas wordt afgeschoten.
Vandaag zou er een racket worden gelanceerd in Kourou, maar volgens de gang van zaken zal dat niet doorgaan. Er zijn nu 220 gendarmes ter plekke.