De koersen voor vreemde valuta, voornamelijk de Amerikaanse dollar, vertonen al een paar dagen wederom een stijgende trend. Ondernemer Sham Binda, tevens voorzitter van de Associatie van Kleine en Middelgrote Ondernemers in Suriname (Akmos), kijkt hier niet vreemd van op. Hij stelt dat de koers onevenwichtig is vanwege het instabiele beleid van de regering. “De koers zal zwaar blijven fluctueren zolang er geen stabiliteit is”, waarschuwt Binda.
Volgens hem heeft de regering bewezen dat zij niet in staat is om stabiliteit te brengen. “Zij heeft geen plannen en kan niet organiseren”, aldus de ondernemer, die meent dat dit alles te maken heeft met het plaatsen van bevriende mensen op belangrijke posten.
Het feit dat er verschillende leningen worden aangegaan, is volgens de Binda ook van invloed op de valutamarkt.
“We horen constant over leningen, maar niemand kan het inhoudelijke overleggen.” De Akmos-voorzitter wijst erop dat de leningen niet door de regering worden aangegaan, maar door het land. Het is daarom zaak dat men transparant hiermee omgaat en alles helder publiceert.
Volgens hem wordt de samenleving echter constant verrast, hetgeen weer zijn weerslag heeft op de valutamarkt. Binda zegt dat de samenleving ook heeft gemerkt dat de uitspraken van de president over de lening van US$ 1 miljard bij de Islamic Development Bank (IsDB) ongeloofwaardig zijn. “Het moment dat er beloftes worden gedaan, kijkt men de kat uit de boom en houdt men een beetje op.” Binda: “Het typeert een bananenrepubliek en dat is wat er momenteel gebeurt.”
Binda verwacht naar het einde van het jaar toe zware schommelingen in de koers. “Zolang je verdiencapaciteit als land niet vergroot wordt, gaat de druk naar boven op de koers er altijd zijn”, zegt hij. Ter illustratie haalt hij een huishouden aan waar er geen inkomen is. “Je gaat dan steeds leningen aan en jouw schulden gaan dan steeds omhoog.” Volgens Binda gaat de regering leningen aan om andere schulden af te lossen, terwijl zij juist de productie in het land moet stimuleren en faciliteren.
De oorzaak van de daling die zich had ingezet, ligt volgens hem in het marktmechanisme, namelijk vraag en aanbod. Binda zegt dat een paar dagen terug de vraag erg laag was, omdat er ook geen omzetten waren. Doordat de koopkracht erg is uitgehold en burgers hun spaarcenten ook hebben opgemaakt, was er volgens Binda ook geen vraag naar vreemde valuta. Hij voegt eraan toe dat ook de importen op de haven sterk zijn verminderd, waardoor de druk op de koers is weggenomen. “Als er veel wordt geïmporteerd, is er veel vraag naar dollars, als er minder wordt geïmporteerd, is de vraag dan ook minder”, legt de Akmos-voorzitter uit.
Hij benadrukt dat toen de koers eerder een flinke stijging maakte, de salarissen hetzelfde zijn gebleven, waardoor de koopkracht is afgenomen. Daarnaast is het alledaags leven ontregeld vanwege de effecten van de verhoogde nutsvoorzieningen. Binda: “Mensen zijn niet in staat om in hun normale levensbehoeften voorzien.”
Binda vermoedt echter ook dat de Centrale Bank van Suriname (CBvS) gestopt is met het afromen van SRD’s waarmee zij waarschijnlijk bezig was, en wat maakte dat er een koersdaling was opgetreden. De ondernemer spreekt van “geldkraptepolitiek” vanuit de moederbank. Hierdoor zou er volgens hem een schaarste zijn ontstaan in SRD’s en waren leningen in Surinaamse valuta ook moeilijk te krijgen bij de banken. Binda zegt dat uit zijn eigen onderzoek blijkt dat men weer normaal SRD-leningen kan afsluiten bij de lokale banken. “Het kan dus zijn dat men de SRD heeft losgelaten of dat men bepaalde schulden aan ondernemers heeft voldaan.” In het laatste geval kan dit met zich meebrengen dat mensen hun geld dan in vreemde valuta willen omzetten, wat de druk op de koers dan weer verhoogd.