Orlando Renfurm (l) neemt het boekwerk in ontvangst uit handen van Jos Chelius. Renfurm en Henk Macnack werden door Chelius zelf uitverkozen zijn boek in ontvangst te nemen. (Foto: Regillio Derby)
Voormalig Surinaams basketbalinternational Jos Chelius (r) heeft afgelopen het boekwerk over zijn basketballoopbaan nationaal en internationaal overhandigd aan de heren Orlando Renfurm (l) en Henk Macnack, twee belangrijke kopstukken binnen het basketbalgebeuren in Suriname. Renfurm is geestesvader van de omni-sportvereniging Yellow Birds en coach geweest van de heren- en dames basketbalafdeling. Macnack is coach van de U-16 meisjesselectie die onlangs Caribisch semi-kampioen is geworden in Guyana. Chelius heeft deze twee heren vanwege hun onderlinge goede band zelf verkozen om zijn werk in ontvangst te nemen. De overhandiging vond plaats tijdens de play-offs in de heren hoofdklasse van de Surinaamse Basketbal Associatie (SBA).
Biografie (uit SurinamStars)
Jozef Petrus Maria Chelius werd geboren op 14 januari 1951 in het district Para te Suriname.
Jozef was het tiende kind uit een gezin van dertien kinderen. Als jongen van 14 jaar oud werd Jozef bekoord door basketbal, toen hij naar de oefeningen van CLD kwam en langs de lijnen en achter de basket de uit het veld gespeelde ballen weer het veld in mocht gooien, hij begon dus als een soort ballenjongen.
Jos begon zijn basketbalcarrière op 17 jarige leeftijd, bij De Arend. Slechts eenmaal werden zij kampioen in het seizoen 1968-1969. In 1972 kreeg Jos een onderscheiding als kroon voor zijn prestaties, hij werd Basketballer van het Jaar. In 1975 kreeg hij wederom deze hoge onderscheiding. Jos mocht in Mexico een trainersopleiding volgen. Bij terug komst in Suriname trainde hij de meisjesjeugd. Met dit team haalde hij de derde plaats tijdens de Caribische Spelen voor jeugd in El Salvador. Ook trainde hij het jeugdteam Witte Lotus en gaf hij basketballes aan bewoners van Ma Retraite. Jos kreeg bijnaam ‘dangerman’.
Tijdens zijn periode bij De Arend voerde zijn interlandcarrière hem zowel in club- als in interlandverband naar toernooien als: de Pan-Amerikaanse Spelen in Columbia, de Midden Amerikaanse Spelen in Santo Domingo en zelfs een stedentoernooi in China. Jos heeft Suriname vertegenwoordigd in Guyana, Columbia, Curaçao, Aruba en Trinidad.
In 1974 stapte hij van De Arend over naar de nieuwe hoofdklasser Kong Ngie Tong Sang (KNTS). Een opzienbarende transfer, maar na een jaar stapte Jos alweer over naar CLD.
Met het moeilijk opstartende CLD werd hij reeds in het eerste jaar semi-kampioen en het jaar daarop kampioen in de hoogste klasse.
In 1977 kwam Jos voor studie naar Nederland. Hij doorliep diverse sportopleidingen binnen de Nederlandse sportbonden: om als trainer te kunnen op treden in de hoogste klasse van de Nederlandse Basketbalbond, cursus Jeugd Recreatie Sportleider A en B, cursus Sportleider voor Geestelijk Gehandicapten, cursus Conditietrainer. Jos specialiseerde zich ook in Beleid, Planning, Vorming en Welzijn. Tussen de opleidingen door speelde Jos Basketbal op het hoogste niveau. Hij speelde onder andere bij het Hoofddorpse ‘ VAK Stars’, ‘Early Bird’, ‘Lans Lake Lions’ en ‘Azimma’ (een opvang van topspelers uit Suriname).
In Nederland werd hij coach van ‘Argon’, ‘Kwasi’, de damesselectie van de ‘Falcons’, ‘Club ’76’ en de heren selectie van ‘DWV’ (Door Wilskracht Verkregen), maar ook het hele jeugdgebeuren van DWV nam hij voor zijn rekening. Verder verzorgde Jos ook lessen ten behoeve van de geestelijk gehandicapten in het ‘AGO Zwembad’ (Algemeen Geestelijke Ontwikkeling). Jos Chelius heeft als doel, waar nodig, mee te helpen om de sport en met name Basketballen, onder de Surinamers op een hoger niveau te brengen. Momenteel is hij sportdocent op een school. Hij is erelid van de ‘ASVU’, een vereniging voor Basketballers die Jos heeft helpen oprichten.
Jos lag in april 2007 in het ziekenhuis. Na 2 tia’s kreeg hij een cva in het ziekenhuis waarbij hij een verlamming aan de gehele rechterkant van zijn lichaam opliep. Maar het was zeker geen opgegeven zaak, er wassprogressie, met de steun en liefde van zijn familie, werkte Jos hard aan zijn herstel. Hij kreeg de nodige fysiotherapie, logopedie en moest veel rusten. De ‘dangerman’ werd snel weer de oude is.
Sportopleidingen
1975-1976: Sportleraaropleiding in Mexico (diploma behaald); 1980: Trainer A diploma NBB; 1984: Trainer B diploma NBB (bevoegdheid topsport); 1986-1989: HBO Sport en Vorming (diploma) Leraar Lichamelijke Opvoeding (LO); 1990-1992: Public Relations (diploma behaald).
Specialisaties
EHBO-diploma/Krachtsport/Looptraining/Sportleraar Geestelijk gehandicapten/ Personal Coach
Werkervaring (specifiek basketbal)
1970-1975: Jeugdbondcoach in Suriname
1977-1982: Trainer/coach jongens junioren Hoofddorp
1982-1984: Trainer/coach Noord-Hollandse juniorenselectie
1985-1988: Trainer/coach jongens junioren Early Bird Purmerend, Trainer/coach heren promotie divisie Early Bird Purmerend, Trainer/coach jeugd Canadians Amsterdam
1991-heden: Trainer/coach Vrije Universiteit Amsterdam heren promotie divisie en dames rayon eerste klasse
1992-heden: Sportdocent Vrije Universiteit Amsterdam
1994-1996: Trainer/coach Noord-Hollandse juniorenselectie
1994-1995: Bondsfunctionaris NBB als verenigingconsulent: Het jeugdopleidingsplan van de NBB overdragen naar de trainer/coach van het rayon Noord-Holland
1996-heden: Basketballeraar Internationale School (ISA Varsity)
2005-heden: Coördinator Topsport (ISA Varsity)
Spelerservaring
1965-1975: Nationale team van Suriname
1977-1985: Heren Promotiedivisie in Nederland
Onderscheidingen
1968: Basketballer van het Jaar
1969: Basketballer van het Jaar
1972: Basketballer van het Jaar
1974: Sportman van het Jaar
1975: Superstar van het jaar
Nevenactiviteiten
1989-1997: Medeoprichter en bestuurslid van basketbalvereniging Brothers & Sisters (B&S)
1990-Heden: Bondsfunctionaris Nederlandse Basketbalbond
1994-2004: Topsportcoach in de topsport liga (NBB)
Overig
Gespecialiseerd als Personal- en Mental coach en het organiseren van sportevenementen en basketbalclinics
Bron biografie: SurinamStars