De inheemse volken timmeren al jaren aan de weg inzake hun grondrechten en rechtspersoonlijkheid in Suriname. Hoewel het Inter-Amerikaanse Hof voor Mensenrechten de Staat Suriname op 25 november 2015 verantwoordelijk heeft gesteld om de rechten van de inheemse volken wettelijk te erkennen en hun collectieve rechten op hun traditioneel grondgebied te beschermen, wordt dit niet nageleefd. De zaak werd aangespannen nadat er tal van klachten door de inheemse bevolking in 2007 werden ingediend bij de Inter-Amerikaanse Commissie voor Mensenrechten van de Organisatie van Amerikaanse Staten (OAS). Ricardo Pané, dorpshoofd van Galibi, zegt namens de Vereniging van Inheemse Dorpshoofden in Suriname (VIDS), vandaag in Courtyard by Marriott, dat het erkennen moeilijk gaat, omdat er nog geen wetgeving voor is. Toch blijft het dorpshoofd optimistisch en blijft hij streven naar het doel, namelijk het juridisch erkennen van hun gronden, dat is prioriteit. “We vragen geen brandstof voor de dorpen. We weten dat het niet kan, maar als we vragen om de juridische collectieve inheemsen rechten te erkennen, dan moet het kunnen. Hiervoor heb je geen geld nodig”, aldus Pané. Gronden, natuurreservaten en concessiegronden die door de overheid zonder overleg zijn uitgegeven, zoals Hollandse kamp, Alfondsdorp, Bigi Ston en Galibi, willen de inheemse volken terug. Deze gebieden dienden als jachtgebied en kostgrondjes werden er aangelegd.
Mocht dit moeilijk gaan, dan willen de inheemsen als compensatie andere gronden toegewezen krijgen. Pané zegt verder dat de dorpen ook een toename ondervinden van bedreigingen van buitenaf, zoals vissers die het milieu vernietigen. Dit is volgens Pané niet goed voor de toekomst. “Marowijne is een visrijk gebied en als vissers zo door gaan, dan zullen bepaalde dingen over enkele jaren niet meer bestaan.”
De volgende stap is om door middel van een bewustwordingscampagne politici te bereiken, tevens wil men de gehele gemeenschap informeren over de vorderingen van de uitvoering van het vonnis. De VIDS vindt niet dat de overheid werkt conform de afspraken die door het Hof zijn uitgesproken, maar zij probeert alles in het werk te stellen om de overheid te bewegen het vonnis uit te voeren.
door Kimberley Fräser