NIKOS opiniepeiling juni-juli 2016:

Burgers betalen te veel voor hun stroomrekening

Volgens de opiniepeiling van het NGO Instituut voor Kader Ontwikkeling in Suriname (NIKOS), geeft de meerderheid (73%) van de respondenten in Paramaribo aan dat zij veel meer voor hun stroom betaalt dan voorheen. Daarnaast betaalt 18% een beetje meer en slechts 8% betaalt ongeveer hetzelfde bedrag, terwijl 1% zegt dat ze minder dan voorheen betaalt. De vraag waarop men antwoord moest geven, was: ‘Indien u uw stroomrekening van mei vergelijkt met vroeger? Betaalt u nu meer of hetzelfde?’ Kortom, negen van de tien huishoudens betalen een hogere stroomrekening dan voorheen, terwijl de EBS en de regering verzekerd hadden dat driekwart van de huishoudens niet meer zou betalen dan voorheen. Die uitspraken kloppen dus niet met de werkelijkheid en de regering heeft dat inmiddels ook wel door, want er wordt nu weer ingegrepen in het tarief.

Opvallend is dat de meeste burgers (84%) aangeven dat zij hun energieverbruik in de gaten houden, terwijl 16% dat niet doet. De verhoging van de electriciteitstarieven heeft de burgers in ieder geval wakker geschud om serieuzer te worden met het energieverbruik.

Ziektekostenverzekering

Niet zo lang geleden is de basiszorgverzekering van personen die bij Self Reliance verzekerd waren, plotseling overgeheveld naar het Staatsziekenfonds (SZF). Vorig jaar toen Nikos haar onderzoek deed, was de basiszorgverzekering pas geïntroduceerd en bestond die naast de on-en minvermogenkaart. Om wat zicht te krijgen op deze kwestie, zijn twee vragen gesteld te weten: ‘Bent u momenteel verzekerd tegen ziektekosten (heeft u een ziektekostenverzekereing)?’ en (indien men basiszorgverzekering heeft) ‘Hoe heeft u de basiszorgverzekering het afgelopen jaar ervaren?’ Het blijkt dat het percentage personen dat via de basiszorgverzekering is verzekerd, is gestegen van 12% tot 14%, terwijl de on-en minvermogen voorziening is weggevallen (van 15% tot 0%). De vraag is dus: wat is er met die grote groep van on- en minvermogenden gebeurd? Slechts 2% is kennelijk bij de basiszorg terechtgekomen, terwijl blijkbaar 3% niet gedekt is, want het aantal niet-verzekerden is gestegen van 15% tot 18%. Daarnaast is blijkbaar 9% in een andere verzekering of bedrijfsvoorziening terechtgekomen, want dat percentage is gestegen van 59% in 2015 tot 68%. Indien dit klopt, dan betekent het dat de overheid in feite heel veel geld over heeft gehouden van depot voor on- en minvermogenden. Als dat zo is, dan lijkt het logisch dat er dus voldoende middelen zouden moeten zijn om de premie van de basiszorg te kunnen betalen bij Self Reliance en de haastige overgang van verzekerden naar het SZF niet zou hoeven. Het financieel plaatje achter de basiszorgverzekering en de afschaffing van de on- en minvermogenkaart moet duidelijker aangegeven worden. Overigens geeft 48% van degenen die een basiszorgverzekering heeft aan dat die verzekering wel goed werkt (dat percentage was een jaar geleden 67%). Daarnaast vond 38% dat de basiszorg enigszins werkt (‘gaat wel’), terwijl 14% aangaf dat er problemen mee zijn (vorig jaar was dat 11%).

Grootste nationale problemen

Aan de burgers werd de vraag gesteld ‘Wat zijn volgens u de grootste problemen in het land die moeten worden aangepakt?’ Dit is dus een andere vraag dan het buurtprobleem en uit de antwoorden blijkt dat ook wel. Het grootste probleem in de buurt was de slechte afwatering, maar op nationaal niveau komt dat pas op de negende plaats. Als grootste nationaal probleem werden de hoge prijzen van goederen aangegeven, daarna de criminaliteit en als derde de koersontwikkeling. In feite zijn de koersontwikkeling en hoge prijzen aspecten van hetzelfde probleem, zodat ze ook samen genomen zouden kunnen worden. In onderstaande tabel worden alle problemen op een rij gezet en vergeleken met wat de burgers van Paramaribo in 2015 aangaven. In 2015 was de criminaliteit het belangrijkste probleem, gevolgd door huisvesting en werkgelegenheid. Het is duidelijk dat deze problemen weggedrukt zijn door de hoge prijzen en geldontwaarding (die nu samen 34% zijn), welke in 2015 niet zo belangrijk waren (slechts 7%). Op de vierde en vijfde plaats staan slecht bestuur en beleid (10%) en corruptie (7%). Die issues werden ook in 2015 vaker genoemd.

Tweederde van de burgers vindt dat er politiek iets anders moet gebeuren

Interessant is wat de burgers als oplossing voor de crisis zien, want ook daarover wordt veel gesproken. Aan hen werd de vraag gesteld: ’De regering heeft aangegeven dat er een economische crisis is. Welke van de volgende oplossingen lijkt u de beste om uit deze crisis en problemen te komen?’ Er werden vijf mogelijkheden voorgehouden, waaruit men kon kiezen. Van de 867 personen die een antwoord gaven, vond 31% dat de president moet bedanken en er nieuwe verkiezingen gehouden moeten worden. Bijna evenveel (30%) vond dat de president de problemen wel zal oplossen en rustig verder moet gaan. Er was een behoorlijke groep (23%) die vond dat er een zakenkabinet van deskundigen nodig is om het land uit de problemen te helpen. Een kleinere groep (13%) vond dat het land alleen uit de problemen komt met een nationale regering van alle grote politieke partijen. En slechts 2% koos voor de optie dat de president de ministers moet reshuffelen en daarmee uit de problemen raakt. Wanneer we de antwoorden vergelijken, dan vindt ongeveer een derde van de respondenten dat de president rustig verder kan (met of zonder reshuffeling). Iets meer dan een derde koos voor een andersoortige regering, namelijk een brede nationale regering of zakenkabinet. En nog eens bijna een derde was drastischer en vond dat er nieuwe verkiezingen nodig zijn. Tweederde vindt echter wel dat er uit een ander politiek vaatje getapt moet worden.

Protesteren of stemmen met de voeten

De groep ‘We zijn Moe’ is al een tijdje bezig met protestmanifestaties tegen het beleid van de regering. De burgers konden aangeven of ze het eens of oneens waren met de stelling: ‘De groep ‘We zijn Moe’ heeft gelijk om te protesteren tegen de regering en het beleid’. Ofschoon de opkomst bij de protesten gering is, blijkt dat 73% van de burgers vindt dat de groep gelijk heeft om te protesteren, terwijl 20% de groep ongelijk geeft en 7% het moeilijk vindt om een standpunt in te nemen.

Een andere manier van protesteren, wanneer burgers ontevreden zijn over het beleid van een regering, is dat men met de voeten stemt, dat wil zeggen naar een ander land vertrekt. Ook in Suriname is dat vaak gebeurd. De vraag die hierover gesteld werd, luidde als volgt: ‘Sommige mensen willen vertrekken naar Nederland, de Verenigde Staten of de Antillen. Zou u dat ook doen indien u de kans daartoe kreeg?’ Zo een 28% van de respondenten zou dat inderdaad doen indien ze de kans daartoe kregen, terwijl 7% het misschien zou doen, maar 66% gaf aan dat ze niet zouden migreren.

Tot besluit

Dit is het laatste artikel over de opiniepeiling die Nikos in de periode 24 juni tot en met 2 juli heeft gehouden onder duizend burgers in Paramaribo. Wij hebben geprobeerd een zo getrouw mogelijk beeld te geven van de meningen van de burgers over issues die thans actueel zijn. Daarbij vindt de ene burger een bepaalde situatie goed en de andere die juist niet goed. In de verslaglegging komen beide meningen naar voren, waarbij wordt aangegeven hoeveel burgers het wel eens zijn met iets en hoeveel niet. Hetzelfde geldt voor de cijfers, de ene burger geeft bijvoorbeeld een 8 aan de regering voor haar beleid over het afgelopen jaar en de andere een 2. Gemiddeld is dat dan 10 gedeeld door 2, oftewel een 5,0. Wat Nikos doet, is alle cijfers optellen en delen door het aantal en dat rapporteren. Wij plakken geen cijfers erbij en trekken ook niets af, zodat het beeld er een is van de burgers en niet van Nikos. Wij bedanken nogmaals alle burgers die hun medewerking verleend hebben.