De families Aboikoni, Amina en Bobi die deel uitmaken van de Matjaw Lo, strijden al twee jaar om het granmanschap der Saramaccaners. Echter kan de nieuwe granman nog niet benoemd worden, omdat er heel wat onenigheid en misverstanden zijn ontstaan na de dood van granman Belfon Aboikoni, waardoor het ontrouwingsproces langer duurt dan gebruikelijk is. Gewoonlijk duurt de rouw drie maanden, maar die is inmiddels naar 2 jaar uitgelopen. Volgens de twee kapiteins Alosa van Asidonopo en Sosef Aboikoni van Dangogo, spelen medewerkers bij het ministerie van Regionale Ontwikkeling (RO) een grote rol bij deze kwestie. RO-medewerkers zouden Albert Aboikoni, de broer van Belfon Aboikoni aansporen om het granmanschap op te eisen. De kapiteins uitten hieromtrent hun misnoegen vanmiddag tijdens een persconferentie in het KOB gebouw. Verder maakten zij ook bekend, dat de ontrouwing op 15 juli zal plaatsvinden te Asidonopo.
Problemen
Dat er onenigheid is ontstaan tussen de families, is al twee jaar bekend. Maar de problemen worden volgens de twee kapiteins steeds erger. Albert Aboikoni draait de dorpen volgens hen op zijn kop.
Hij zou woningen te Asidonopo op slot hebben gezet en zo ook de vergaderzalen waar de krutu’s gehouden worden. Ook zou hij enkele mensen uit de dorpen hebben bedreigd als zij in opstand zouden komen. Als Albert Aboikoni aangesproken wordt, verwijst hij naar RO, waar hij volgens de kapiteins, alle kracht vandaan haalt. Een ander probleem is dat de vrouw van wijlen Belfon Aboikoni nog steeds aan het rouwen is en hiervan ziek is geworden. Ze is in het ziekenhuis opgenomen. De familie vreest dat dit alleen maar erger wordt. Als de vrouw overlijdt, kan dat volgens de traditie, ernstige gevolgen met zich meebrengen. “Volgens onze cultuur zal er wraak genomen worden door de ‘geest’”, aldus Alosa Aboikoni. In de rouwperiode zijn bepaalde dingen verboden. Zo spreekt hij van ‘De Rivier is niet vrij.’
Ondersteuning
De kapitein verzoekt daarom de mensen die Albert Aboikoni aanzetten om het granmanschap op te eisen, daarmee te stoppen. “Het is niet nodig om de strijd voort te zetten. Dit maakt dat de ontrouwing nog niet plaats kan vinden.” Alosa en Sosef vragen zowel de regering als de Surinaamse gemeenschap om ondersteuning, zodat het ontrouwingsproces, uiteindelijk kan plaatsvinden. De kapiteins zijn degene die bepalen wie de opvolger wordt. Maar zolang de ontrouwing niet plaats heeft gevonden, kan er nog geen nieuwe granman benoemd worden.
Amina
Zowel de familie Amina als de Saramacaanse gemeenschap is van mening dat Albert Aboikoni het granmanschap niet mag bekleden. De familie van de stam Matjaws heeft uiteindelijk besloten de familie Amina voor te dragen voor de opvolging van granman Belfon Aboikoni zorg dragen. Kapitein Sosef en Alosa zijn van mening dat de familie Aboikoni al drie keer na mekaar het granmanschap heeft vertegenwoordigd. Het is nu tijd dat het wordt overgedragen aan de familie Amina. Aboikoni en Amina zijn ook familie van elkaar. “Vanwege hebzucht wil Albert Aboikoni het granmanschap hebben”, aldus Sosef Aboikoni.
door Kimberley Fräser