Zuid-Oost Suriname haalt het nieuws in deze editie op een wel heel bijzondere manier. De krant kan geen verklaring vinden voor de verkoop van land door Brazilianen, veelal illegale goudzoekers, aan Chinezen in enkele dorpen aan de Lawa in Zuid-Oost Suriname. Santa Amoefeni, kapitein van de dorpen Lawa, Akon Tuu en enkele andere nederzettingen in die omgeving, slaat alarm in een gesprek met De West. Hij heeft de afgelopen periode zonder succes verschillende pogingen ondernomen om de illegaliteit een halt toe te roepen. Amoefenie heeft het probleem ook al onder de aandacht gebracht van de districtscommissaris (dc) Sipaliwini (bestuursressort Tapanahony), Margretha Malontjie.

“De Brazilianen en Chinezen spannen samen. De een verkoopt grond aan de ander, niemand heeft documenten, maar ze bouwen maar. Ze storen zich aan God noch gebod, ze maken en breken. Ik heb zo vaak de hulp van de politie ingeroepen, maar zolang de politie weg is, gaan ze rustig door met de bouw”, aldus het dorpshoofd. Hij zegt dat het zelfs zo erg in het gebied is, dat het lijkt alsof het daar geen Suriname meer is: “Het lijkt alsof het hun land is en wij de gasten zijn.” Naar schatting van Amoefeni, overtroeven de Brazilianen en Chinezen de plaatselijke Aluku-bevolking aan de Lawa. Vorige week bracht hij na een klacht bij de politie samen met agenten een bezoek aan een van de locaties waar Chinezen een gebouw opzetten.

Volgens zijn verslag zou de politie ze hebben gevraagd naar hun papieren en gewaarschuwd hebben dat bouwen in de dorpen niet om het lokaal bestuur heen kan. Het resultaat: het werk werd gestaakt, maar meteen hervat nadat de agenten hun voeten hadden gelicht. Dc Malontjie bevestigt tegenover De West door het dorpshoofd te zijn ingelicht over de dubieuze grondverkopen in het Lawagebied. Ze zegt zelf echter nog geen bewijs te hebben om met overtuiging te stellen dat er sprake is van koop en verkoop. “Ik heb geen kwitanties gezien”, zegt ze.

Op het ministerie van Ruimelijke Ordening Grond en Bosbeheer (ROGB) is noch de directeur noch de onderdirecteur Grondzaken beschikbaar om commentaar te geven op deze ontwikkeling. De afdeling PR van het Korps Politie Suriname (KPS) kon bij het ter perse gaan van deze editie geen antwoord geven op vragen van De West over eventuele klachten van de dignitarissen en het politieoptreden dat echter geen succes zou hebben geboekt. “Na mijn aantreden als dorpshoofd heb ik meteen een schriftelijke kennisgeving doen uitgaan, ik heb vooral de Brazilianen en Chinezen uitdrukkelijk opgeroepen om geen land te kopen of te verkopen in de dorpen. Mijn boodschap is aan dovemansoren, het lijkt alsof ik ze juist heb gevraagd om dat te doen.” Vanmorgen ging het dorpshoofd nog langs op een locatie waar twee gebouwen door Chinese bouwvakkers worden opgezet.

Hij zegt alles in het werk te stellen om orde in het gebied te bewerkstelligen, maar dat hij de slagkracht mist om soms harde maatregelen te treffen. Het is zijn innige wens dat de autoriteiten in Paramaribo regelen dat leger en politie regelmatige patrouilles uitvoeren, waardoor boosaardige mensen vanzelf uit de buurt blijven. Hij doet tevens een beroep op de overheid om hem tegen de achtergrond van de uitzonderlijke situatie in de regio, uit te rusten met meer autoriteit zodat hij in voorkomende gevallen, ook op eigen gezag, harde maatregelen kan nemen. Hij beroept zich erop dat hij niet meer heeft dan een stem en een formele autoriteit, die zonder de mogelijkheid tot dwangmiddelen, soms weinig kan uitrichten in de praktijk. Volgens hem dankt een doorsnee gezagsdrager in het binnenland zijn of haar gezag aan het respect van de gemeenschap. Maar in een situatie waar de gemeenschap het gezag negeert, biedt de wet de kapitein niet veel armslag om verregaande acties te ondernemen.

“A situatie moeilijk in a gebied, daarom mi e teki a okasi disi fu aksi gran lanti fu gi mi moro power fu kan luku fa mi kan du. Want wan kapten e wroko gi granlanti nanga a volk, maar son probleem e aksi extra power”, aldus Amoefeni.