Dokter Heerenveen en dokter Punwasi, beide internist-nefrologen en leden van de Niertransplantatie Commissie Suriname, zijn het er over eens: niertransplantaties mogelijk maken in Suriname zou uitkomst bieden aan een hoop mensen die te maken hebben met nierfalen en bijgevolg hoge dialysekosten. Dat is ook de reden dat de Commissie in 2014 is aangesteld door de minister van Volksgezondheid, Michel Blokland. Ondanks het feit dat de voorbereidende fase begin dit jaar al bijna was afgerond, kan de Commissie niet overgaan op de uitvoerende fase van het plan, wegens gebrek aan financiële middelen van de overheid. De ontwikkelingen rondom niertransplantaties kwamen daardoor in de loop van dit jaar op een laag pitje te staan. Heerenveen en Punwasi willen daarom overgaan op plan B: niertransplantaties op kleinere schaal mogelijk proberen te maken. Dit houdt in dat de patiënt zelf voor een groot deel de kosten van de transplantatie betaalt. Beide nefrologen zijn bereid zich er voor in te zetten, maar hebben nog geen hoge verwachtingen van de gesprekken met verzekeringsagentschappen.
De Niertransplantatie Commissie bestaat uit elf personen, waaronder twee nefrologen , een chirurg, een dialysearts, een infectioloog, een huisarts, een jurist en drie ministeriele medewerkers. In september 2014 is de Commissie geïnstalleerd door het ministerie van Volksgezondheid, nadat in mei dat jaar het plan voor niertransplantaties was ontstaan. Met de huidige financiële situatie in Suriname zal het op korte termijn echter nog niet mogelijk zijn om verder te gaan met de ontwikkelingen rondom niertransplantaties. ‘Plan B’ vormt daarom een alternatief plan, waarbij de kosten voor een groot deel zullen worden neergelegd bij de patiënt zelf. Het plan is dus gericht op patiënten met een gemiddeld tot hoger inkomen. Volgens Punwasi kost een transplantatie in het buitenland gemiddeld zo’n US 30.000 tot 40.000. Veel patiënten kunnen dit bedrag niet opbrengen. Over de kosten van een transplantatie in Suriname kan de nefroloog nog niks zeggen. Wel schat hij dat de medicatie per jaar na een transplantatie zo’n SRD 15.000 tot 20.000 zal kosten. Ter vergelijking: een jaar dialyseren kost zeker SRD 80.000 tot 100.000 per jaar. Wanneer eventuele transplantatie in Suriname mogelijk zal worden, is nog onduidelijk, maar Punwasi geeft aan dat we niet hoeven uit te gaan van een eerste transplantatie in 2016: “Het zal eerder 2017 worden.”
Heerenveen en Punwasi zijn vastbesloten de mensen te helpen die graag een transplantatie zouden ondergaan. “We zien elke week patiënten die ervoor in aanmerking zouden komen. Het plan moet niet in de koelkast worden gezet”, merkt Heerenveen op. Daarnaast heeft transplantatie vele voordelen ten opzichte van dialyseren. Zo is het op lange termijn een stuk goedkoper, de overleving is beter en de ‘quality of life’ gaat met sprongen omhoog. Alleen al omdat er niet meer gemiddeld drie keer in de week een aantal uren gedialyseerd hoeft te worden.
Recent hebben beide nefrologen een gesprek gehad met de minister van Volksgezondheid, Patrick Pengel. Indien ze van de minister groen licht krijgen om door te gaan, zouden ze volgend jaar kunnen beginnen met gesprekken met verzekeringsagenten. Ze verwachten niet meteen een enthousiaste reactie, omdat de initiële kosten wel afschrikken, ook al kost het de verzekeraar op lange termijn minder dan dialyseren. Ze hopen met plan B op den duur te bereiken dat meerdere verzekeringsagenten de stap wel zullen nemen deze behandelvorm te omarmen.
door Leanne de Munnik