Marie-Josee Artist van de Vereniging Inheemse Dorpshoofden Suriname, heeft in het gisteren uitgekomen lijvig rapport ’Mining, the Aluminium Industry, and Indigenous Peoples: Enhancing Corporate Respect for Indigenous Peoples’ Rights’ een exposé gegeven over de impact van de bauxietindustrie op inheemse leefgemeenschappen. Tevens wordt bezorgdheid uitgesproken over de presidentiële aankondiging dat exploitatie van bauxietreserves in het Bakhuysgebied hoog op de prioriteitenlijst staat van de overheid. Aangezien men in het kader van een nieuwe aluinaarderaffinaderij een nieuwe stuwdam in West-Suriname wil opzetten, zal dit enorme implicaties hebben op de rechten en belangen van de inheemse volkeren in West-Suriname. Artist geeft aan dat uit de studie over besluitvorming en de ervaringen van de gemeenschappen, een aantal belangrijke lessen naar voren is gekomen. Ze stelt dat wellicht nieuwe structuren nodig zijn om ervoor te zorgen dat alle groepen in de samenleving gelijkwaardig kunnen participeren. Dit impliceert potentiële veranderingen op communautair niveau met het oog op het aanpakken van de uitdagingen van de komst van mijnbouwbedrijven. Gemeenschappen hebben tijd en ruimte nodig om te bepalen wat deze veranderingen zouden moeten zijn en hoe die te implementeren. Bedrijven zouden zich hiervan bewust moeten zijn en dit respecteren. Transparantie van bedrijven, overheid en gemeenschappen, is niet alleen effectief met betrekking tot het delen van informatie, maar ook in het traject van betrokkenheid.

Het identificeren en trainen van zogeheten community-based onderzoekers om zelf onderzoek te verrichten, is voorts een middel met betrekking tot het bouwen van het bewustzijn van het belang van het uitvoeren van community-based onderzoek naar besluitvorming en versterking van de ondersteuning van gemeenschapsprocessen. Gemeenschappen zijn zich ervan bewust dat  goed en sterk bestuur de economische ontwikkeling en beheer van hun traditionele gebieden ondersteunt op een manier die ervoor zorgt dat het unieke karakter en de cultuur van de inheemse bevolking niet verloren gaat. Als laatste punt haalt Artist aan dat de overheid en de bedrijven het besluitvormingsproces van de getroffen gemeenschappen moeten begrijpen en respecteren.