Shaheed ‘Roger’ Khan, ooit Guyana’s meest beruchte drugsbaron, stond bekend om zijn luxe levensstijl en uitgebreide criminele activiteiten. Hij werd in 2006 in Amerikaanse documenten, gepubliceerd via Wikileaks, vergeleken met de Colombiaanse drugsbaron Pablo Escobar. Khan leefde als een pre-koloniale vorst in Guyana, waar hij onder andere openbare grond kocht van een suikerfabriek en een bos exploiteerde in Essequibo.

Khans succes was mede te danken aan zijn speciale relatie met opeenvolgende regeringen van Guyana. Ondanks, of misschien wel dankzij zijn criminele achtergrond, kon hij eigendommen verwerven, omdat er geen veroordeling tegen hem was uitgesproken op het moment van de transacties. Zijn criminele carrière begon met een veroordeling in 1992 in Montgomery County, VS, voor inbraak en diefstal. Hij ontvluchtte de VS in 1994 naar Guyana om verdere vervolging te ontlopen. Khan zette doodseskaders naar het Latijns-Amerikaans voorbeeld op, bestaande uit corrupte politieagenten, die tussen 2002 en 2006 criminelen vermoordden in opdracht van de regering. Hij zou ook banden hebben gehad met de FARC, waarbij hij wapens ruilde voor cocaïne.

Op 15 juni 2006 werd Khan gearresteerd in Suriname tijdens een drugstransactie. Twee weken later werd hij uitgeleverd aan Trinidad en vervolgens aan de VS, ondanks dat dit tegen de wetten van Suriname en Guyana inging. In de VS werd hij aangeklaagd voor cocaïnesmokkel en veroordeeld tot 40 jaar celstraf. De arrestatie en veroordeling van Shaheed ‘Roger’ Khan hebben de criminele activiteiten in Guyana niet volledig uitgeroeid. Nieuwe spelers blijven opduiken, waarbij de banden tussen misdaad en politiek diepgeworteld zijn. De strijd tegen de georganiseerde misdaad in Guyana blijft een complex en aanhoudend proces.

Khans criminele organisatie en criminele opvolgers controleerden de cocaïne-industrie in Guyana met behulp van gewelddadige handhavers. Zijn organisatie importeerde grote hoeveelheden cocaïne in de VS, distribueerde via Guyanese en West-Indische straat- en gevangenisgangs en waste de opbrengsten wit via New Yorkse banken. Na zijn arrestatie opereren criminelen in Guyana onder de radar, zowel in legale als illegale sectoren, inclusief de lucratieve oliesector. De vermenging van die belangen heeft internationale investeerders en multinationals terughoudend gemaakt en lange periodes van due diligence gekost, die de ontwikkeling van het land remmen.

De banden tussen misdaadbazen en de politiek blijven sterk in Guyana. Zakenlieden zoals Nazar en zijn zoon Azruddin Mohamed worden onderzocht door de DEA, FBI en de Binnenlandse Veiligheidsdienst voor hun betrokkenheid bij cocaïnesmokkel en witwassen. Ze werken samen met oliegigant ExxonMobil aan een project ter waarde van 300 miljoen dollar, ondanks waarschuwingen van Amerikaanse overheidsfunctionarissen.

Onlangs werd bekend dat de persoonlijke en zakelijke rekeningen bij lokale commerciële banken van de zakenlieden Azurrudin en Nazar Mohamed vrijwel onmiddellijk werden gesloten na de aankondiging van sancties door het Amerikaanse ministerie van Financiën, zeggen bronnen dicht bij de banksector. Er werd uitgelegd dat de banken de zakenlieden op de hoogte brachten en dat de beëindiging van de zaken met hen vlot verliep.

Verzekeringsmaatschappijen volgden dit voorbeeld en regelgevende instanties begrijpen dat ‘’alle entiteiten in de financiële sector die zaken deden met de Mohameds daarmee zijn gestopt”, vertelde een bron aan het Guyanese nieuwsmedium Stabroek. De Guyanese drugskartels zijn naar onze mening, alleen groter en geraffineerder geworden en dat draagt ook bij aan het feit dat ons land veel vaker wordt ingezet als drugsdoorvoerland. Zowel voor distributie en de export van drugs als voor witwasmogelijkheden en corruptie, vormt de zogenaamde ‘Corantijnbrug’ als project een kans voor de verkeerde figuren aan beide zijden van de grens. Extra voorzorg en toezicht zijn vereist.